327 7BB 'HUJLVL 6H]HUFan B(.7$ù $OL g='(0ø5 lararası hukukun hiçbir şekilde o devlete yükümlülük sağlamadığı anlamına gelmemektedir. Dolayısıyla bu durum uluslararası teamül hukukundan kaynaklanan bir yükümlülük hakkında bizi düşünmeye sevk edecektir.77 Nitekim AİHM, Cudak v. Litvanya davasında çok açık bir şekilde şu ifadelere yer vermiştir: Uluslararası hukuk komisyonun 1991 Taslak maddelerinin 11. maddesinin78 uluslararası teamül hukuku kapsamında davalı devlet için geçerli olduğunu söylemek mümkündür. Mahkeme, AİHS 6/1. maddesi anlamında mahkemeye erişim hakkına saygı gösterilip gösterilmediğini incelerken bunu dikkate almalıdır.79 Ancak Ziemele’e göre AİHM, bağlayıcı bir andlaşma hükmünün yokluğunda analizini daraltmak ve bir uluslararası teamül normu arayışıyla sınırlamaya istekli değildir. Mahkeme gerçekte, henüz bir kural haline gelmemiş bir eğilim hakkında hüküm vermek için çeşitli uluslararası hukuk kaynaklarının yardımcı olabilmesi için bazı yaratıcı düşünce ve hükümler için kendisine bir alan bırakmaktadır. Neticede Demir ve Baykara v. Türkiye davasının en önemli vurgulardan biri AİHM’in uluslararası hukuku dikkate alabileceğini ve alması gerektiğini kabul etmesidir.80 3. İç Hukuk Yollarının Tüketilmesinin (AİHS 35/1. Madde) Uluslararası Teamül Hukuku Bakımından İncelenmesi Kabul edilebilirlik koşullarını düzenleyen AİHS 35/1.maddesine göre; Mahkeme’ye ancak, uluslararası hukukun genel olarak kabul edilen ilkeleri uyarınca iç hukuk yollarının tüketilmesinden sonra ve iç hukuktaki kesin karar tarihinden itibaren dört aylık bir süre içinde başvurulabilir. Bu maddede belirtilen iç hukuk yollarının tüketilmesi kuralı, AİHM nezdinde bir şikâyetin kabul edilebilirliğinin bir koşulu olarak ele alınmaktadır. Bu durum, uluslararası hukukun genel kabul görmüş bir kuralıdır. Bu noktada bazı sorular ortaya çıkmaktadır. Örneğin iç hukuk yollarının tüketilmesine ilişkin kural, AİHM’e basit bir şekilde aktarılan 77 Ziemele Ineta “Customary International Law in the Case Law of the European Court of Human Rights-The Method”, Law and Practice of International Courts and Tribunals, Vol. 12, No.2, July 2013, s. 246. 78 UHK’nın Devletlerin Yargı Bağışıkları ve Mülkiyetlerine İlişkin Taslak Maddeleri için bkz. ILC Yearbook, Vol.II, Part 2, 1991, s. 44, para. 14. 79 Cudak v. Litvanya, Başvuru No:15869/02, 23 Mart 2010, para. 67. 80 Ziemele, (2013), s. 246.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1