338 8OXVOaUaUaVÕ 7HaPO +XkXkXnXn $YUXSa ønVan +akOaUÕ 6|]OHşPHVL <aUJÕOaPa +XkXkXna (WkLVL teliğinde olabilir.126 Bu bakımdan Avrupa konsensüsü ile uluslararası teamül hukuku arasında bazı benzerlikler olmasına rağmen özdeş değillerdir. Zira Avrupa konsensüsü aracılığı ile ortaya koyulan normatif dönüşüm, AİHM tarafından bir teamül kuralı olarak değil, evrimsel bir yorum yöntemi olarak kabul edilmektedir.127 Ulaşılan sonuç, Avrupa konsensüsü ve teamül birbiriyle çok yakın bir ilişkin içinde olmasına rağmen ikisi arasında önemli farklılıklar bulunduğudur. Avrupa konsensüsü, teamül ile özdeş değildir. Ancak zaman içerisinde AİHM, (bölgesel) bir teamül kuralını Avrupa konsensüsü ile örtüşen bir yaklaşım olarak benimsemeye yönelirse durum farklılaşacaktır.128 Elbette AİHM’in Avrupa konsensüsü temelinde uluslararası bir teamülün varlığını benimsemesi mümkündür. Ancak şu an itibariyle Avrupa konsensüsünün çıktılarını bir teamül kuralı olarak değerlendirmek mümkün değildir. Diğer taraftan Avrupa konsensüsü ile uluslararası teamül hukuku arasındaki benzerlikleri de göz ardı etmek mümkün değildir. Ancak Avrupa konsensüsünün bir teamül kuralı sayılabilmesi için, öncelikle özerk bir şekilde ayakta durma kabiliyetine sahip olması gerekmektedir. Başka bir deyişle AİHS’in yokluğunda, en azından bu andlaşmanın uygulanmak üzere tasarlandığı bölgede devletleri bağlamaya gücü yetebilmelidir.129 Örneğin Avrupa Konseyi’nden kesin olarak çıkan (veya çıkarılan) bir devlet için, önceden Avrupa konsensüsü ile ortaya çıkmış olan bir kuralın o devlet bakımından bağlayıcı olup olmayacağı hususu tartışılması gereken önemli bir meseledir. Ziemele’e göre Avrupa konsensüsü, (bölgesel) bir teamül oluşturmadan ziyade Avrupa’daki sosyal süreçlerin ve eğilimlerin AİHS sistemine dahil edilmesi işlevine sahiptir.130 Zira Avrupa konsensüsü, bölgesel nitelikteki teamül kuralları ile eşdeğer bir özelliğe sahip olsaydı AİHS’e taraf olmayan Avrupa devletlerinin buna bağlı olması gerekecekti.131 Kanımızca şu an itibariyle böylesine bir yaklaşım gerçekçi bir değerlendirme olmayacaktır. 126 Ziemele, (2013), s. 250-251. 127 Tzevelekos/Dzehtsiarou, (2016), s. 8. 128 Tzevelekos /Dzehtsiarou, (2016), s. 1. 129 Tzevelekos/Dzehtsiarou, (2016), s. 3 130 Ziemele, (2013), s. 251. 131 Örneğin, Belarus ve Kosova, Avrupa Konseyi üyesi veya AİHS’nin imzacısı değildir. Ayrıca, Avrupa Konseyi’nin tüm üye devletleri Sözleşme’nin tüm Protokollerini onaylamamıştır.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1