34 Türk Ceza Kanunu’nun 158/1-F ve 245/1. Maddelerinde Düzenlenen Suçlar ve Bu Suçlar ... nü de hedef alan bir suç tipidir.40 Bu çerçevede, manevi haksızlıklar veya manevi zararlar sonucu gerçekleşen dolaylı maddi zararlar, bu suç kapsamında yer almayacaktır. İradeyi hedef alan bu suç tipinde, bir iradenin varlığı aranacaktır. Suçtan zarar gören kişinin iradesi bulunmuyor ise, örneğin, akıl hastası ise veya yaş küçüklüğü nedeniyle, kendisine yönelen suçun hukuki sonuçlarını algılayamayacak derecede ise, var olmayan bir iradenin sakatlanmasından söz edilemeyeceği için, bu mağdurlara yönelik olarak nitelikli dolandırıcılık suçu oluşmayacak, olayın meydana geliş şekline göre, hırsızlık suçunun oluşup oluşmadığı tartışılacaktır. Hile, dolandırıcılık suçlarının, en temel özelliklerinden biridir. Hilenin bulunmadığı bir eylemde, bu suçun işlenmesi söz konusu olmayacaktır. Hilenin var olup olmadığı, her olayda, hâkim tarafından değerlendirilmelidir.41 Söz konusu bu hilenin, mükemmel şekilde tasarlanmış bir hile olmasına gerek yoktur, fakat suçun işlenmesi ve mağdurun iradesini sakatlamaya elverişli olması zorunludur. Failin, hileli icra hareketleri neticesinde, mağdur kandırılmış ise, kural olarak, hilenin varlığı kabul edilecektir. Söz konusu eylem nedeniyle objektif olarak başkalarının kanıp kanmayacağı araştırılmayacaktır. Buna göre, failin hilelerinin yöneldiği mağdurun eğitim seviyesi, ekonomik ve sosyal durumu kural olarak dikkate alınmayacaktır. Örneğin, kendisini polis olarak tanıtan failin hilelerine, üniversite mezunu bir kişinin kanmaması gerektiği, bu nedenle suçun oluşmayacağı değerlendirmesi yerinde olmayacaktır.42 Buna karşın, karşı tarafı kandırmaya yetmeyecek düzeyde olan ve çok basit yalan diye nitelendirilen eylemler, hile olarak kabul edilemeyecektir. Yargıtay, eski bazı kararlarında, “soyut yalan” ifadesini kullanarak, bu mahiyetteki yalanların 40 Sami Selçuk, “Dolandırıcılık Cürmünün Konusu”, Adalet Dergisi, S:5, Ankara, 1981, s. 10-25.; Koca/Üzülmez, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, s. 688; Nevzat Toroslu, Ceza Hukuku Özel Kısım, 9. Baskı, Ankara, 2018, s. 180; Parlar, Türk Ceza Hukuku’nda Dolandırıcılık Suçları, s. 18; Özbek/Doğan/Bacaksız/Tepe, s. 710; İzzet Özgenç; Ekonomik Çıkar Amacıyla İşlenen Suçlar, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2002, s. 16; Faruk Erem/Nevzat Toroslu, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 6. Baskı, 1994, s. 559; Hafızoğulları, Özen, s. 401.; Bahri Öztürk/Mustafa Ruhan Erdem, Ceza Hukuku Genel Hükümler ve Özel Hükümler, 5. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara, 2007, s. 460. 41 Yargıtay C.G.K, 24.11.1998 tarih ve 280-359 E. K. 42 Diyarbakır B.A.M. 8. C.D. 22.10.2021 tarih ve 2021/1323; 2021/1286 E. K.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1