93 TBB Dergisi 2022 (162) Bahattin ARAS Mahkeme Ahmet Şenol ve Diğerleri Kararında105 ise başvurucuların yakını olan UŞ’nin koğuşta çıkardığı kargaşa ve saldırgan tutumları sonucu koğuş arkadaşlarının infaz koruma memurlarına haber vermesi üzerine UŞ’ye müdahale edilmiş ve kelepçeli olarak süngerli odaya alınmış ve burada yaklaşık altı saat tutulduktan sonra kontrole gelen görevlilerce bilinci kapalı hâlde bulunmuş ve daha sonra götürüldüğü hastanede yaşamını yitirmiştir. Mahkeme UŞ’ye görevlilerin müdahalesinde bir hukuka aykırılık görmemiş ancak UŞ’nin süngerli odada altı saati aşkın bir süre ayaklarından ve elleri arkasından kelepçeli olarak tutulmasını ve otopsi raporunda tespit edilen yaralanmaları dikkate alarak müdahaleyi yoğun maddi ve manevi ıstırap doğurabileceğinden “eziyet” kapsamında nitelendirmiş ve Anayasa’nın 17. maddesi kapsamında negatif yükümlülüğe aykırı davranıldığı sonucuna ulaşmış ve açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 17. maddesinin üçüncü fıkrasında güvence altına alınan kötü muamele yasağının maddi boyutunun ihlal edildiğine karar vermiştir. Görüldüğü üzere güç kullanmayı gerektiren bir durumun olup olmadığı değerlendirilirken de öncelikle güç kullanmanın hukuka uygun olup olmadığı, sonrasında ise gerekli olup olmadığı ve nihayetinde ise orantılı uygulanıp uygulanmadığı dikkate alınmalıdır. Kelepçe takılması ancak istisnai hallerde uygulanabilecek bir tedbir olduğundan bu istisnai durumlarda da son çare olarak “gerekli” olduğunun sabit olması gerekir. Bütün bu koşulların sağlanması halinde kelepçe tedbirinin hem süre hem de takılış tarzı itibariyle orantılı olması gerekir. Düz kelepçe ile güvenli odada muhafaza mümkünken hükümlünün ayaklarından ve elleri arkadan kelepçeli saatlerce bekletilmesi tedbir boyutundan çıkarak cezalandırma ve zarar verme boyutuna geçtiğinden kötü muamele ve eziyet haline dönüşmüş olacaktır. Dolayısıyla tehlike hali ortadan kalktığında veya hükümlü etkisiz hale getirildikten sonra tedbirin uygun koşullara göre yeniden gözden geçirilmesi gerekir. 105 AYM Ahmet Şenol ve Diğerleri Kararı, Başvuru No: 2014/16947, K.T: 22.2.2018, Prg.100-101
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1