Türkiye Barolar Birliği Dergisi 162.Sayı

110 Ceza Muhakemesinde Temyiz Kanun Yolu ve Getirdiği Tartışmalar derece ve bölge adliye mahkemesinin yapmış olduğu maddi vakıa tespitine bağlılık bulunmaktadır.11 Yalnızca hukuk kurallarının somut olaya doğru uygulanması konusunda Yargıtay’ın inceleme yetkisi bulunmaktadır.12 Bu yüzden de temyiz incelemesinde ilk derece mahkemesinde veya bölge adliye mahkemesinde ileri sürülmeyen delillerin incelenmesi mümkün değildir.13 Ancak belirtmek gerekir ki Yargıtay denetiminde, hukuki değerlendirmeyi yapmak için maddi vakıalarla ilgili eksiklikler nedeniyle ek soruşturmanın gerekli olması durumunda, bozma kararının verilmesi maddi denetim değildir.14 Hukuka aykırılığın kapsamına her türlü yazılı ve yazılı olmayan hukuk kuralı girmektedir. Ancak öğretideki bir görüş temyiz denetiminin sınırının hukuka aykırılık olmasıyla ilgili ifadenin eski devirlerden bir kalıntı olduğunu kabul etmektedir.15 Nitekim temyiz denetiminde günümüzde fizik kanunu, bilimsel olgular ve mantık kuralları kapsamında da hükmün denetimi yapılmaktadır.16,17 11 Öztürk/Tezcan/Erdem/Sırma-Gezer/Saygılar-Kırıt/Alan-Akcan/Özaydın/ Erden-Tütüncü/Altınok-Villemin/Tok, Nazari ve Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, s. 752; Aksi yönde bkz. Faruk Erem, Ceza Usulü Hukuku, Ankara, Sevinç, 1978, s. 577-579. 12 Erdem/Şentürk, Ceza Muhakemesinde Kanun Yolları, s.178 13 Gökcen/Balcı/Alşahin/Çakır, Ceza Muhakemesi Hukuku, s.689. 14 Erdem/Şentürk, Ceza Muhakemesinde Kanun Yolları, s.180; Yenisey/Nuhoğlu, Ceza Muhakemesi Hukuku, s. 957.; Selçuk, “Temyiz Denetiminin Sınırları ve Bu Sınırlara Uymamanın Kaçınılmaz Sancılı Sonuçları/Açmazları/Tehlikeleri”, s.336. Yargıtay’ın CMK’nın temyiz hükümleri yürürlüğe girdikten sonra maddi vakıa denetimi yönünden tartışmalı olan kararların değerlendirilmesi için bkz. Ekrem Şentürk, “Ceza Muhakemesinde Temyiz Kanun Yolunda Maddi (Fiil) Sorununun İncelenmesi”, Terazi Hukuk Dergisi, C:14, S: 151, s.469 vd.. 15 Yenisey/Nuhoğlu, Ceza Muhakemesi Hukuku, s. 958. 16 Yenisey/Nuhoğlu bunun hukuka aykırılık denetiminden daha geniş olduğunu savunmaktadır. Yenisey, Nuhoğlu, Ceza Muhakemesi Hukuku, s. 958; Şahin/ Göktürk ve Gökcen/Çakır da akla, mantığa ve tecrübe kurallarına aykırılık veya delillerin değerlendirilmesindeki yanlışlık gerekçeden anlaşılıyorsa maddi denetimin yapılabileceğini kabul etmektedir bkz. Cumhur Şahin, Neslihan Göktürk, Ceza Muhakemesi Hukuku, 11. Baskı, Ankara, Seçkin Yayınevi, 2021, s.279, 574. dn, Gökcen, Çakır, Yargıtay, Temyiz İncelemesinde Hukuki Denetim ve Hukuki Denetimin Sınırları, s.1016 s.; Keskin ve Taner ise bu kurallardan yola çıkılarak hukuk kuralının hatalı uygulandığını dolayısıyla da burada hukuka aykırılıkla ilgili bir denetim yapıldığını kabul etmektedir. Serap Keskin, Ceza Muhakemesi Hukukunda Temyiz Nedeni Olarak Hukuka Aykırılık, İstanbul, Alfa Yayınevi, 1997, s.72-73; Taner, 5237 sayılı CMK’nın Temyiz Kanun Yoluna İlişkin Yürürlüğe Girmesiyle Ortaya Çıkan Farklılıklar, s.57-58. 17 CMK’nın temyize ilişkin hükümlerinin yürürlüğe girmesinden sonra da genel yaşam deneyimlerine ve mantık kurallarına aykırılığın temyiz denetimi kapsamında

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1