137 TBB Dergisi 2022 (162) Kazım Furkan AĞKUŞ / Oğuz BANDIR davaların yeni bozma nedenleri sebebiyle uzamasının önüne geçmek97 amacıyla getirilmiştir. Bu kapsamda hükmü etkileyecek nitelikteki hukuka aykırılıkların belirlenmesi gerekmektedir. Hukuka aykırılığın hükme etki edip etmediği hususunda tereddüt oluşması durumunda karara etki ettiğinin kabul edilmesi gerekir.98 Bununla birlikte, ayrı bir tali dava açılması ile giderilebilecek hukuka aykırılıklar nedeniyle - uyarlama yargılaması gibi - hüküm bozulmaz ve temyiz başvurusu reddedilir.99 Ayrıca sanığın lehine olan hukuka aykırılıklar sanık aleyhine bozma nedeni yapılamaz (CMK 290). Bozma kararının ilk derece mahkemesinin hükmüne mi yoksa bölge adliye mahkemesinin hükmüne mi yönelik olduğu noktasında öğretide görüş ayrılıkları bulunmaktadır.100 Kanaatimizce, bozma kararı bölge adliye mahkemesinin hükmüne ilişkin olabileceği gibi ilk derece mahkemesi ve bölge adliye mahkemesinin hükümlerine ilişkin de olabilir. Yargıtay’ın bozmadan sonra kararı gönderebileceği mahkeme üzerinden değerlendirme yapılması gerekmektedir. İstinaf başvurusunun esastan reddi kararının temyiz edilmesi sonucunda, bozma kararı verilmesi durumunda, karar ilk derece mahkemesine gönderildiği için bozma kararının her iki hükme yönelik olduğunun; hukuka aykırılığı gidererek esastan reddine ilişkin kararın temyiz edilmesi sonucunda bozma kararı verilmesi durumunda ilk derece mahkemesi veya bölge adliye mahkemesine gönderilmesi bakımından Yargıtay’ın takdir yetkisi olduğu üzerinden bozma kararının her iki hükme yönelik olabileceği gibi yalnızca bölge adliye mahkemesi kararına yönelik de olabileceğinin kabul edilmesi gerekmektedir. Bölge adliye mahkemesi tarafından duruşma açılması ve yeni bir hüküm verilmesi durumunda ise bozma kararı bu hükme yönelik olacaktır. Son olarak, bölge adliye mahkemesi tarafından düşme kararı verildikten sonra yapılan temyiz incelemesinde verilecek bozma kararı yalnızca düşme kararına yöneliktir. Yukarıda belirttiğimiz üzere, bozma sebe97 Yenisey/Nuhoğlu, Ceza Muhakemesi Hukuku, s.985. 98 Kunter, Muhakeme Hukuku dalı olarak Ceza Muhakemesi Hukuku, s.1062.; Toroslu/Feyzioğlu, Ceza Muhakemesi Hukuku, s.411. 99 Centel/Zafer, Ceza Muhakemesi Hukuku, s.823. 100 Konuya ilişkin detaylı inceleme için bkz. Kaymaz, Yargıtay Bozma Kararı Üzerine Yapılan Yargılama, s.293-322.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1