188 Türkiye’de Yoksulluk Nafakasına İlişkin Güncel Gelişmeler ve Nafakanın Süreye Bağlanması ... kabul edilen ve sonrasında TMK md. 175’de de yer alan, yoksulluk nafakasının “süresiz olarak” talep edilebileceğine ilişkin düzenleme halen varlığını korumakla birlikte birçok tartışmaya da yol açmaktadır. Yoksulluk nafakasına ilişkin TMK md. 175 düzenlenmesinde yer alan “süresiz olarak” ibaresinin iptali için 2011 yılında Anayasa Mahkemesi’ne başvuruda bulunulmuş;9 Anayasa Mahkemesi ise nafakanın süresiz ödenmesini öngören TMK md. 175 hükmünü Anayasa’ya aykırı bulmamıştır. Anayasa Mahkemesi, yoksulluk nafakasının özünde ahlaki değerler ve sosyal yardımlaşma düşüncesinin yer aldığını; amacın yoksulluk içine düşen eşin asgari yaşam gereksinimlerinin karşılanması olduğunu; bu yükümlülüğün sosyal hukuk devleti ilkesinin gereği olarak getirildiği ve Anayasa’nın 2. maddesine aykırı olmadığı gerekçesiyle iptal talebini reddetmiştir.10 Öncelikle belirtmek gerekir ki, TMK md 175’de yer alan “süresiz olarak” ibaresi, nafaka alacaklısının her koşulda ölünceye kadar nafaka alacağı şeklinde anlaşılmamalıdır. TMK md. 176/III gereği nafaka alacaklısının yeniden evlenmesi ile kendiliğinden kalkar; evlenme olmaksızın fiilen evliymiş gibi yaşaması, yoksulluğunun ortadan kalkması ya da haysiyetsiz hayat sürmesi hallerinde ise mahkeme kararıyla kaldırılır. Hem doktrinde hem de uygulamada, TMK md. 175’de yoksulluk nafakasının süresiz olarak öngörülmüş olmasının hakkaniyete aykırı olduğu,11 nafaka yükümlüsünün boşandığı eşini mali yönden süresiz olarak desteklemek zorunda bırakılmasının kabul edilemez olduğu; hâkim tarafından takdir edilecek makul sürenin sonunda nafaka yükümlülüğünün sona ermesi gerektiği şeklinde söylemler mevcuttur. Çeşitli kanun tasarılarında nafaka süresinin evlilik süresiyle sınırlandırılması gerektiği, bu süreden sonra maddi desteğe yani hâlâ nafakaya 9 Anayasa Mahkemesi’ne yapılan başvuruda, yoksulluk nafakasının süresiz olarak ödenmesinin, insan haklarına ve sosyal hukuk devletine (AY md.2), eşitlik ilkesine (AY md. 10) aykırı ve devletin ailenin huzur ve refahı için gerekli tedbirleri alma yükümlülüğü (AY md. 41) ile çelişir nitelikte olduğu gerekçesiyle iptali talep edilmiştir. 10 Bkz. 17.05.2012 tarihli, E. 2011/136, K. 2012/72 sayılı AYM kararı. (Http://www. resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/06/20120626-25.htm) 11 Kulaklı, s. 263; Mustafa Şahin, “Türk – İsviçre Medeni Kanunlarına Göre Evlilik Sonrası Katkının (Yoksulluk Nafakasının) Şartları (TMK m. 175 – ZGB m. 125)”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 21, Y. 2017, S. 3, s. 86; Arbek, s. 145 vd.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1