259 TBB Dergisi 2022 (162) Didem KAYALI Yukarıda da ifade edildiği üzere, “eğer X gerçekleşirse Y olur” önermesiyle çalışan akıllı sözleşmelerin temel fonksiyonu, sözleşmesel ilişkilerin doğasında bulunan karşı tarafın vakti geldiğinde taahhüdünü yerine getirip getirmeyeceğine ilişkin belirsizliği, dolayısıyla da tarafların üstlendiği riski ortadan kaldırmaktır. Tarafların birbirine güvenmesi ihtiyacının ortadan kalkmasının ise banka, noter, avukat, emlakçı gibi aracı kişi ya da kurumların hizmetlerine duyulan gereksinimi, dolayısıyla işlem maliyetini azaltacağı öngörülmektedir.42 Bununla birlikte, her ne kadar bu tür sözleşmeler kodlarla oluşturulsa da sözleşmenin kuruluş aşamasında avukatlara ya da hukukçulara hala ihtiyaç duyulacağı ve bazı sözleşmelerin kanunen noterde yapılmalarının gerekmesi nedeniyle aracılara duyulan ihtiyacın tamamen ortadan kalkmasının mümkün olmadığı da belirtilmektedir.43 C. Akıllı Sözleşmelerin İşleyişi ve Hukuki Niteliği Akıllı sözleşmelerin üretilebilmesine imkân veren ilk blokzincir teknolojisi olan Ethereum açık bir blokzincir platformudur ve bu platformda kullanılan kripto para birimi Ether olarak adlandırılmaktadır.44 Ethereum’un farklı bir kodlama altyapısına sahip olması, kripto para transferi yanında çeşitli dijital hizmetlerin akıllı sözleşmeler vasıtasıyla sunulabilmesine de imkân vermektedir.45 Dolayısıyla Ethereum blokzincirinde, Ether işlemlerinin kaydıyla birlikte akıllı sözleşmelere konu diğer işlemlerin kaydı da tutulmaktadır.46 Yukarıda da belirtildiği üzere, akıllı sözleşmelerin off-chain ve on-chain olmak üzere iki türlü yapılması mümkündür. Her iki tür için de öncelikle kullanıcıların Ethereum yazılımını bilgisayarlarına indirmeleri ve Ethereum ağının bir parçası haline gelmeleri gerekmektedir.47 Off-chain akıllı sözleşmelerde, daha önce de ifade edildiği gibi, taraflar arasında geleneksel yolla akdedilmiş bir sözleşme bulunmakta ve taraflar bu sözleşmeden doğan yükümlülüklerini kısmen veya ta42 Tevetoğlu, s. 197-198; Çağlayan Aksoy, s. 4; Ziya Akıncı, Milletlerarası Özel Hukuk, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2020, s.47. 43 Çubukçu, s. 36. 44 Tevetoğlu, s. 196. 45 ibid, s. 201. 46 Güven/Şahinöz, s. 105. 47 Durovic/Janssen, s. 760.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1