263 TBB Dergisi 2022 (162) Didem KAYALI tı ile belge transfer sürelerinde ve kâğıt kullanımında ciddi oranlarda azalma görülmesinin61 bu sürece katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Günümüzde daha ziyade off-chain akıllı sözleşmelerin kullanılıyor olması, bunların da tek başlarına bir sözleşme değil de geleneksel yolla kurulmuş bir sözleşmenin ifa aracı olarak değerlendirilmesi, doktrinde akıllı sözleşmelerin hukuki niteliği konusunda fikir ayrılıklarına sebebiyet vermektedir.62 Bununla birlikte, farklı hukuk sistemlerini değerlendiren akademik çalışmalar incelendiğinde, on-chain akıllı sözleşmelerin borçlar hukuku kapsamında geleneksel sözleşmelerin kurulması için aranan birbirine uygun öneri ve kabul beyanlarını içerdikleri, dolayısıyla hukuken geçerli ve bağlayıcı bir sözleşme olarak kabul edilmeleri gerektiği yönündeki yaklaşımın ağır bastığı görülmektedir.63 Bunun yanında, devletler de akıllı sözleşmelerin geçerliliğine ilişkin düzenlemeler yapmaya başlamışlardır. Örneğin İtalya’da, 2019 yılında yapılan kanun değişikliği ile dağıtık defter teknolojisi ile akıllı sözleşme kavramları tanımlanarak tarafların kimliklerinin dijital olarak tespit edilebildiği hallerde akıllı sözleşmelerin yazılı şekil şartını sağlamış olacakları düzenlenmiş ve böylece akıllı sözleşmelerin geçerliliği ve uygulanabilirliği kabul edilmiştir.64 Benzer şekilde, ABD’nin Arizona, Tennesse, Florida, Maryland ve Nebraska gibi bazı eyaletlerinde yapılan düzenlemelerle de akıllı sözleşmelerin yazılı şekil şartı ile imza şartını yerine getirebilecekleri ve hukuken sözleşme olarak kabul edilebilecekleri hüküm altına alınmıştır.65 Blokzincir teknolojisi ile akıllı sözleşmelerin kullanımı konusunda çalışmaların yürütüldüğü diğer ülkelerde ise İngiltere, Avustralya, Çin, Dubai, Estonya, Hindistan, Yeni Zelenda, İsveç, İsviçre ve Hong Kong ön plana çıkmaktadır.66 61 Özyüksel/Ekinci, s. 88-91. 62 Üstün, s. 57; Cuccuru, s.185; Karamanlıoğlu, s. 38-39. 63 Çağlayan Aksoy, s. 324-333; Üstün, s. 80-84; Tevetoğlu, s. 204; CDC Whitepaper, s. 15-21; Durovic/Janssen, s. 770; Georgina Garriga Suau, “Blockchain-Based Smart Contracts and Conflict Rules for Business-to-Business Operations”, Revista Electrónica de Estudios Internacionales, 2021, Issue 41, s. 21, http://www.reei.org/ en/index.php/journal/num41/notes/blockchain-based-smart-contracts-andconflict-rules-for-business-to-busin3ess-operations (26.01.2022). 64 Mateja Durovic/ Franciszek Lech, “The Enforceability of Smart Contracts”, The Italian Law Journal, 2019, Vol. 05, No. 02, s. 500-501. 65 ibid, s. 499-500. 66 England and Wales Law Commission, Smart Legal Contracts Advice to Government, November 2021, s. 3-4, https://s3-eu-west-2.amazonaws.com/lawcom-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1