Türkiye Barolar Birliği Dergisi 162.Sayı

272 Uluslararası Özel Hukuk Perspektifinden Akıllı Sözleşmeler bul edilmektedir.102 Bununla birlikte, lex cryptograhia diye adlandırılan kurallar bütününün gelişimine bağlı olarak, lex mercatoria bağlamında yapılan akademik tartışmaların akıllı sözleşmelerde hukuk seçimiyle ilgili olarak gündeme gelmeye başlaması da kuvvetle muhtemeldir. Uyuşmazlığın mahkemelerde çözülecek olması durumunda hukuk seçimi daha da önemli hale gelmektedir. Zira aksi takdirde mahkemelerin, objektif bağlama kuralları aracılığıyla uygulanacak hukuku belirlemeleri gerekecek ve söz konusu bağlama noktalarının tespiti ile uygunluğuna ilişkin farklı sorunlar gündeme gelecektir. Örneğin Türk hâkiminin, MÖHUK m. 24/4 çerçevesinde sözleşmeyle en sıkı ilişkili hukuku saptaması, bunun için de öncelikle karakteristik edim borçlusunun kim olduğunu, sonrasında da mutat meskenini, işyerini ya da yerleşim yerini tespit etmesi gerekecektir. Karakteristik edimin bu konudaki genel ilkeler çerçevesinde belirlenebilmesi mümkün ise de tarafların psödonim olması durumunda diğer hususların tespit edilmesi borçlunun kimliğinin belirlenebilmesine bağlı olacaktır. Psödonim taraflarca kurulan sözleşmelerde kimlik tespiti yapılamaması ya da yapılsa bile karakteristik edim borçlusunun hukukundan başka bir hukuk ile sözleşmenin daha sıkı ilişki bulunması halinde ise MÖHUK m. 24/4’ün son cümlesi gereği bu hukuk uygulanacaktır. Bununla birlikte, karakteristik edim borçlusunun mutat meskeni, işyeri ya da yerleşim yerinin tespit edilebildiği hallerde hâkimden “daha sıkı ilişkili hukuk” incelemesi yapmasını beklemek bu aşamada gerçekçi görülmemektedir. 24. maddenin son cümlesinin işaret ettiği daha sıkı ilişkili hukuk, yine sözleşme ile en sıkı ilişkili hukuk sıfatıyla uygulanacaktır.103 Bu noktada, gerçek dünyada yer alan irtibatların bulunması, örneğin mal tesliminin belli şehirde gerçekleşmiş olması, hâkimin işini kolaylaştırabilecekken; tamamen dijital varlıkların alım-satımını içeren bir akıllı sözleşmenin belli bir devletin hukukuyla ilişkilendirilmesini sağlayacak irtibatların nasıl tespit edileceği ile kurulan bu ilişkinin akıllı sözleşmelerin doğasına ne derece uygun olacağı belirsizdir. Akıllı sözleşmelere özgü olarak en sıkı irtibatlı hukuku tespit edebilmek için önerilen çoğu irtibat noktasının bu anlamda ne kadar fay102 EWLC Advice, s. 180; Garriga Suau, s. 24; Demirkol, s. 152. 103 Demirkol, s. 320.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1