276 Uluslararası Özel Hukuk Perspektifinden Akıllı Sözleşmeler Söz konusu platformlardan Sagewise ve OpenBazaar gibi bazıları geleneksel tahkim uygulamasına daha benzer bir uyuşmazlık çözüm yöntemi sunmaktadır. Örneğin, 2017 yılında kurulan Los Angeles merkezli Sagewise, geliştirdiği teknoloji ile taraflara, akıllı sözleşmelerine entegre edecekleri bir kod vasıtasıyla sözleşmelerinin işleyişini durdurma ve çıkan uyuşmazlığın çözüm sürecini başlatma imkânı sağlamaktadır.120 Bu şekilde taraflar, sözleşmenin işleyişinin ne zaman ve ne kadar süreyle duracağına ve çıkacak uyuşmazlıkları kimin çözeceğine ilişkin önceden belirledikleri parametreleri koda yerleştirmekte; bu parametreler doğrultusunda “uyuşmazlık çözüm modu” aktif hale geldiğinde uyuşmazlığa ilişkin tüm veriler, geleneksel şekilde oluşturulmuş bir hakem heyeti de dâhil olmak üzere, üçüncü bir kişi ya da kişilere iletilebilmekte ve verilen karar çerçevesinde akıllı sözleşmenin işleyişi devam ettirilmektedir.121 Kleros, Aragon, Jur gibi bazı platformlar ise “kitle kaynak” ya da “kalabalık kaynak” olarak Türkçe’ye çevrilen122 crowdsourcing yöntemini kullanmaktadır.123 Bunlardan Kleros, Ethereum üzerinde uyuşmazlık çözümü için kurgulanmış bağımsız bir platformdur. Kleros’un devreye girebilmesi için akıllı sözleşmenin, uyuşmazlık durumunda Kleros’un hakemlik yapacağına ve bunun için oluşturulacak jüride yer alacak kişi sayısına ilişkin bir kod içermesi gerekmektedir.124 Uyuşmazlık çıktığında Kleros, belirtilen sayıda jüri üyesini, uygun ve söz konusu uyuşmazlığı çözmeye istekli olduğunu belirten uzmanlar arasından rastgele atamakta; jüri üyeleri yaptıkları incelemeler neticesinde haklı buldukları talep lehine oy kullanmakta ve en fazla oyu alan kararın gereği akıllı sözleşme tarafından yerine getirilmektedir. Jüri üyelerinin sundukları hizmet karşılığında jeton alabilmeleri için çoğunluk kararına uygun şekilde oy kullanmış olmaları gerekmektedir. Ayrıca, oylama sistemi kapanmadan jüri üyelerinin oylarını açıklamaları ve birbirleriyle iletişim kurmaları engellenmekte ve aksi davranış 120 Schmitz/Rule, s. 116. 121 ibid, Allen/Lane/Poblet, s. 92. 122 Remzi Altunışık, “Bir Veri Toplama Platformu Olarak Crowdsourcing (CS): Mechanical Turk Örneği Üzerinden Bir Literatür Taraması ve Değerlendirme”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 2017, C. 13, S. 13, s. 976. 123 Schmitz/Rule, s. 118-121; Santosuosso, s. 212. 124 Allen/Lane/Poblet, s. 93.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1