Türkiye Barolar Birliği Dergisi 162.Sayı

286 Zamanaşımından Feragat GİRİŞ Borçlu, kendisine tanınmış olan bir defi hakkını kullanıp kullanmama konusunda serbest olup, bu haktan feragat edebilir.1 Bu anlamda borçlunun, hukuk düzeninin sınırları içerisinde zamanaşımı definden feragat edebilmesi mümkündür. Borçlunun, zamanaşımı defini ileri sürmeye ilişkin hakkını - belli bir süre için - ortadan kaldıran böyle bir tasarrufta2 bulunması pratik bazı sebeplerden kaynaklanabilir. Özellikle kısa bir zamanaşımı süresine tâbi alacaklar bakımından taraflar, uyuşmazlığı uzlaşarak çözüme ulaştırmaya yetecek bir zamana sahip olmak amacıyla bu yola başvurmak isteyebilirler.3 Zamanaşımından feragat ile zamanaşımı süresinin uzamasını amaçlayan taraflar, böylece aralarındaki uyuşmazlığı mahkeme dışında çözebilecek zamanı elde etmiş olurlar.4 Bunun yanı sıra, borçlunun ve alacaklının zamanaşımından feragate başvurmakta ayrı ayrı da menfaati bulunabilir. Söz gelimi, borçlu alacağı tanımak istememekle birlikte, alacaklının zamanaşımını kesen bir davranışta bulunmasını (Türk Borçlar Kanunu (TBK) m. 154/1, b. 2 gereği mahkeme veya hakeme başvurması, icra takibinde bulunması) önlemek istemesi halinde zamanaşımı definden feragat, borçlu lehine zamanaşımının kesilmesini engelleyen bir araç olarak işlev görebilir.5 Bunun gibi, borçlunun zamanaşımından feragat yoluna başvurması, söz gelimi etik sebeplerle veya itibarının zarar görmesinden çekindiği için zamanaşımı define hemen başvur1 Neslihan Çukadar, Borç İlişkilerinde Def’i Hakkı ve İtirazlar, Yetkin Yayınları, Ankara, 2014, s. 117 vd. 2 Genel olarak feragatin tanımı için bkz. Meliha Sermin Paksoy, Zamanaşımından Feragat (TBK 160), On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2012, s. 3 vd. 3 Claire Huguenin, Obligationenrecht, Allgemeiner und Besonderer Teil, 3. Aufl., Schulthess Verlag, Zürich, 2019, s. 687, N. 2257. Zamanaşımından feragatin uygulamada özellikle, kısa zamanaşımı sürelerinin söz konusu olduğu haksız fiil ve sigorta hukukunda yaygın olduğuna ilişkin olarak bkz. Pierre Tercier/Pascal Pichonnaz/H. Murat Develioğlu, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 2. baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2020, N. 1582. 4 Christoph Müller, “Verjährungsverzicht: 13 praxisrelevante Fragen unter dem neuen Recht”, Aktuelle Juristische Praxis (AJP), 2020, s. 289. 5 Isabelle Wildhaber/Sevda Dede, Berner Kommentar, Kommentar zum schweizerischen Privatrecht, Obligationenrecht, Allgemeine Bestimmungen – Verjährung Art. 127-142 OR, Stämpfli Verlag, Bern, 2021, Art. 141, N. 5; Müller, s. 289; Isabelle Wildhaber/Sevda Dede, “Verzicht auf die Verjährungseinrede”, Das neue Verjährungsrecht, Tagung vom 29. Oktober 2019 in Luzern, Walter Fellmann (Hrsg.), Stämpfli Verlag, Bern, 2019, s. 136-137. Ayrıca bkz. Bilgehan Çetiner/ Andreas Furrer/Markus Müller-Chen, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2021, N. 1721.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1