290 Zamanaşımından Feragat Zamanaşımı süresinin uzamasına yol açacağı kabul edilen “zamanaşımından feragat” kavramından farklı olarak “zamanaşımı definden feragat”in, usule ilişkin bir etkiye sahip olduğu kabul edilmektedir. Buna göre zamanaşımı definden feragat, kanuni zamanaşımı süresinin dolmasından sonra zamanaşımının gerçekleşmesini engellemez. Başka bir ifadeyle böyle bir feragat, zamanaşımı süresinin dolmasına engel olmaz. Zira bu halde borçlu, sadece usule ilişkin bir savunma aracından vazgeçmektedir.19 Burada feragatin, zamanaşımı süresinin itibari uzunluğuna bir etkisi bulunmaz. Böylece alacak, feragat edilmesinden öncekiyle aynı anda zamanaşımına uğrar. Borçlu, aradaki sürede zamanaşımı definden feragat etmiş olsa da olmasa da alacak, kanuni (veya sözleşmesel) zamanaşımı süresinin dolmasından sonra zamanaşımına uğrar. Ancak borçlu artık, bu feragati nedeniyle yargılama sırasında zamanaşımı define başvuramaz. Bununla borçlu gerçekte sadece, alacaklının açmış olduğu alacak davasında usule ilişkin bir savunma aracından vazgeçmektedir.20 Borçlu, kararlaştırılan sürede zamanaşımı defini ileri sürmekten feragat ederek alacaklıya, zamanaşımı gerçekleşmiş olsa dahi alacağını söz konusu süre içerisinde ileri sürebilme imkânını tanımış olur. Ancak, zamanaşımı definden feragat edilmiş olmasına rağmen, kanuni zamanaşımı süresi dolduktan sonra zamanaşımı gerçekleşmiş olacağından, geri kalan feragat süresi içerisinde alacaklının zamanaşımının kesilmesi veya durmasına yol açması artık mümkün olmaz.21 Zamanaşımından feragat ile zamanaşımı definden feragat kavramları arasında yukarıda belirtildiği gibi bir ayırım yapılması, İsviçre Federal Mahkemesi tarafından isabetli bulunmamıştır. Yüksek Mahkeme’nin bu yöndeki bir kararına göre, uygulamada zamanaşımının veya hukuki sonuçlarının belirli bir tarihe kadar “göz önünde bulundurulmayacağının” veya “dikkate alınmayacağının” kararlaştırılmış olması halinde, tarafların gerçekte zamanaşımı süresini uzatmak mı istediklerinin, yoksa borçlunun sadece zamanaşımı definden fera19 Fellmann, HAVE, s. 156; Wildhaber/Dede, Berner Kommentar OR, Art. 141, N. 34; Fellmann, ZBJV, s. 224. Aynı yönde bkz. Berger, s. 493, N. 1477; Gökhan Antalya, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. V/1, 2, 2. baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2019, s. 609. 20 Müller, s. 293-294. 21 Wildhaber/Dede, Verzicht, s. 143-144; Fellmann, ZBJV, s. 224; Berger, s. 493, N. 1477; Fellmann, HAVE, s. 156.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1