Türkiye Barolar Birliği Dergisi 162.Sayı

296 Zamanaşımından Feragat işlemekte olan zamanaşımı süresinden feragat edilebilir. Ancak böyle bir feragat, sadece zamanaşımının işlemiş olan kısmı için geçerli olabilir. Zamanaşımının henüz işlememiş olan kısmı için yapılan feragat ise TBK m. 27/1 gereği geçersizdir.37 İsviçre Federal Mahkemesi de bir kararında, işlemiş olan zamanaşımı süresinden feragat edilebileceğine karar vermiştir. Ancak karara göre, zamanaşımı süresi dolmadan önce yapılacak olan böyle bir feragat, OR Art. 129 (TBK m. 148) hükmündeki sınırlamaya tâbidir. Buna göre, OR’un üçüncü bölümünde (TBK’nın üçüncü bölümünün ikinci ayırımında) yer alan zamanaşımı sürelerinin değiştirilemeyeceğini öngören OR Art. 129 (TBK m. 148) hükmü karşısında, zamanaşımı süresi dolmadan önce yapılacak bir feragat beyanıyla söz konusu süreler fiilen değiştirilemez. OR Art. 141/1 (TBK m. 160/1) hükmü OR Art. 129 (TBK m. 148) hükmüyle birlikte değerlendirildiğinde, OR’un üçüncü bölümündeki (TBK’nın üçüncü bölümünün ikinci ayırımındaki) zamanaşımı sürelerine ilişkin alacaklar bakımından işleyen zamanaşımı süresinden feragat edilmesi geçersizdir. OR Art. 129 (TBK m. 148) hükmündeki yasağın kapsamına girmeyen zamanaşımı süreleri bakımından ise zamanaşımı süresi dolmadan önce feragat edilebilmesi mümkündür.38 Federal Mahkeme, önceden feragat yasağının sadece OR’un üçüncü bölümünde (TBK’nın üçüncü bölümünün ikinci ayırımında) yer alan zamanaşımı süreleri bakımından geçerli olduğuna ilişkin söz konusu kararının doktrinde eleştiriye39 uğraması üzerine görüş değişikli37 Erdem, Zamanaşımı, s. 383-84. Aynı yönde bkz. Tutumlu, s. 341; Tekinay/Akman/Burcuoğlu/Altop, s. 1072. Zamanaşımı süresinin işlemiş kısmının bir hak olarak nitelendirilemeyeceğine ve dolayısıyla bundan feragat etmenin mümkün olmadığına, bunun zamanaşımı süresinin uzatılması anlamını taşıdığına ilişkin olarak bkz. Paksoy, s. 66-67. 38 BGE 99 II 185 (https://www.bger.ch, Erişim Tarihi: 04.06.2022). Ayrıca bkz. Fellmann, HAVE, s. 146; Huguenin, s. 687, N. 2258. Federal Mahkeme’nin bu kararındaki görüşe paralel olarak hukukumuzda da TBK m. 146’da ve m. 147’de öngörülen süreler bakımından zamanaşımı süresi işlerken feragat edilemeyeceği, aksi halde, TBK m. 148’de öngörülen sürelerin uzatılması yasağına aykırı hareket edilmiş olacağı ileri sürülmüştür. Ancak buna göre, süre uzatma yasağına tâbi olmayan zamanaşımı süreleri bakımından bu süre işlerken (en fazla on yıl için olmak koşuluyla) feragat edilebilmesi mümkündür (Eren/Dönmez, s. 2697; Akçay, s. 159). 39 OR Art. 141/1 (TBK m. 160/1) hükmünün uygulama alanını OR’un üçüncü bölümünde (TBK’nın üçüncü bölümünün ikinci ayırımında) yer alan zamanaşımı süreleri ile sınırlandıran söz konusu Federal Mahkeme kararına karşı yöneltilen eleştirilerden birine göre, OR Art. 129 (TBK m. 148) hükmünden farklı olarak,

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1