Türkiye Barolar Birliği Dergisi 162.Sayı

308 Zamanaşımından Feragat olarak yorumlanması ve bunun, alacağın doğmasından sonraki ana sabitlenmesi önerisinde bulunulmaktadır.78 Yine bu kapsamda, geçerli bir feragat beyanının alacağın doğumundan itibaren yapılacağının kabul edilmesinin, zamanaşımının borçluyu korumaya ilişkin amacına aykırı düşmeyeceği belirtilmektedir. Önceden feragat yasağının amacı, borçlunun alacaklının baskısına karşı korunmasını sağlamak olup, feragat anının alacağın doğumundan sonraki ana göre belirlenmesi, söz konusu korumayı sağlamada yeterli olur.79 OR Art. 141’in (TBK m. 160/1) yeni lafzına yöneltilen söz konusu eleştiriler oldukça isabetli olup, hukukumuzda zamanaşımı hükümlerinde yapılacak olası bir değişiklikte yol gösterici olacak niteliktedir. Önceden feragat yasağı ile hangi anın kastedildiği bir kanun hükmüyle açıklığa kavuşturulacak ise bu, alacağın doğduğu (sözleşmenin yapıldığı) an olarak belirlenmelidir. III. ZAMANAŞIMINDAN FERAGATİN ETKİSİ A. Genel Olarak Borçlu, önceden feragat yasağını ihlal etmediği sürece zamanaşımından her zaman feragat edebilir. Başka bir ifadeyle, sözleşme kurulmadan önce veya kurulduğu anda (alacak doğmadan önce) olmadıkça, gerek zamanaşımı süresi dolduktan sonra gerek zamanaşımı süresi işlerken (yukarıda açıklandığı üzere tartışmalı olmakla birlikte) zamanaşımından feragat edilebilmesi mümkündür.80 Ancak farklı dönem78 Wildhaber/Dede, Berner Kommentar OR, Art. 141, N. 26; Gauch/Schluep/ Schmid/Emmenegger, N. 3380a. Ancak yargı uygulaması bu yönde şekillenene kadar borçluya, zamanaşımından feragat beyanında bulunmadan önce zamanaşımının işlemeye başladığı anı titizlikle kontrol etmesi uyarısında bulunulmaktadır. Diğer taraftan alacaklıya da zamanaşımı süresinin başlangıcı konusunda şüpheye düşmesi halinde, erken ve bu nedenle geçersiz bir feragati göze almak yerine, zamanaşımını kesmesi veya OR Art. 134/1, b. 8 kapsamında durdurması önerilmektedir (Wildhaber/Dede, Berner Kommentar OR, Art. 141, N. 27). 79 Wildhaber/Dede, Berner Kommentar OR, Art. 141, N. 25. 80 Ayrıca bkz. Tercier/Pichonnaz/Develioğlu, N. 1585-1586. İsviçre Borçlar Kanunu’nda ise zamanaşımı hukukuna ilişkin revizyondan sonra zamanaşımının başlamasından itibaren feragat edilebileceğinin öngörülmesi (OR Art. 141) ile zamanaşımının gerçekleşmesinden önce feragat edilmesinin mümkün olduğu açıkça kabul edilmiş olmaktadır (Wildhaber/Dede, Verzicht, s. 142). Aynı yöndeki değişikliğin TBK m. 160 hükmünde de yapılması gerektiğine ilişkin olarak bkz. İpek İşleten, s. 212. İsviçre hukuku bakımından, zamanaşımının başlangıcından itibaren her zaman

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1