Türkiye Barolar Birliği Dergisi 162.Sayı

310 Zamanaşımından Feragat Doktrinde ileri sürülen bir diğer görüşe göre, feragat beyanına zamanaşımını kesen bir davranış etkisi yüklenemez.83 Buna göre, taraflar genellikle zamanaşımını doğrudan doğruya (ve önceden) kesmekten kaçınmak isterler. Bunun yanı sıra, feragat beyanında belirtilen feragat süresine rağmen, yeni ve çoğu zaman daha uzun bir zamanaşımı süresinin işlemesi borçlu yönünden haksız bir durum yaratır. Bu görüşe göre, feragat beyanı kendiliğinden yalın bir usuli savunma aracı etkisine de sahip olamaz. Buna göre, zamanaşımı süresi dolmadan önce yapılan belli bir süreyle sınırlı feragat ile kural olarak - zamanaşımının kesilebileceği süreyi genişletme imkânı tanıyan - zamanaşımı süresinin uzatılması amaçlanır.84 Nitekim İsviçre doktrindeki genel eğilime ve yargı uygulamasına göre, zamanaşımı süresi dolmadan önce yapılan feragat, kural olarak zamanaşımı süresinin uzaması ile aynı etkiye sahiptir.85 86 Ancak bu sonucun mutlak bir biçimde benimsenmemesi gerektiği haklı olarak belirtilmektedir. Buna göre zamanaşımı gerçekleşmeden önce yapılan bir feragat beyanının etkisi kendiliğinden de- Feragat anından itibaren yeni bir sürenin başlayacağı yönünde ayrıca bkz. Akçay, s. 160. 83 Wildhaber/Dede, Verzicht, s. 144; Bu yönde bkz. Gauch/Schluep/Schmid/ Emmenegger, N. 3384. Yine, salt zamanaşımından feragatin zamanaşımını kesen bir neden olmadığı, borçlunun bu yöndeki iradesini ortaya koyan başkaca unsurlar olmaksızın feragatin tek başına ikrar anlamını taşımayacağına ilişkin olarak bkz. Erdem, Zamanaşımı, s. 384. Aynı şekilde, zamanaşımından feragat edilmesinin ikrar niteliğinde olmadığı görüşünde bkz. Paksoy, s. 110 vd. 84 Wildhaber/Dede, Verzicht, s. 145. 85 Koller, OR AT, s. 1243, N. 71.17; Fellmann, ZBJV, s. 223; Gauch/Schluep/Schmid/ Emmenegger, N. 3383; Wildhaber/Dede, Berner Kommentar OR, Art. 141, N. 39; Koller, ZBJV, s. 693; Berger, s. 484, N. 1449; Däppen, BSK OR, Art. 141, N. 3a; Müller, s. 293; Fellmann, HAVE, s. 157. Bu yöndeki İsviçre Federal Mahkemesi kararları için bkz. BGE 99 II 185 E. 3a, BGE 132 III 226. Ayrıca bkz. BGer 4A_707/2012, 28.05.2013, E. 7.4.2 (https://www.bger.ch, Erişim Tarihi: 09.06.2022). 86 Bu halde, bir hak sona erdirilmediği için teknik anlamda bir feragatin söz konusu olmadığını belirten bir görüşe göre, içeriği ve hukuki sonuçları göz önünde bulundurulduğunda, böyle bir hukuki işlemin zamanaşımının durmasına veya kesilmesine yönelik bir sözleşme olarak nitelendirilmesi daha isabetli olurdu (Karaşahin, ZBJV, s. 737). Yine, zamanaşımı süresi işlerken yapılan feragati öncelenmiş feragat olarak nitelendiren bir görüşe göre, borçlu bu aşamada henüz defi hakkına sahip olmadığından bu, zamanaşımı defi kazanıldığı anda borçlunun tasarruf yetkisine sahip olması halinde ve zamanaşımı süresinin dolmasından sonra hüküm ifade eder. Borçlu bu halde zamanaşımı defi hakkını bir an kazanacak ve öncelenmiş feragati nedeniyle bu hakkı hemen kaybedecektir. Borçlu artık burada defi hakkını kullanamaz (Paksoy, s. 69. Zamanaşımı süresi dolmadan önce yapılan feragat ile müstakbel zamanaşımı definin kaybedileceğine ilişkin olarak ayrıca bkz. Oğuzman/Öz, s. 647).

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1