318 Zamanaşımından Feragat İsviçre hukukunda kanun hükmüyle, hukukumuzda ise doktrinde benimsenen on yıllık azami feragat süresi, zamanaşımına uğramayan bir alacak yaratılmamasını güvence altına alarak hukuk güvenliğinin sağlanmasına katkıda bulunur. İrade serbestisinin bu şekilde sınırlandırılması ile borçlunun zamanaşımından aşırı bir süre için feragat etmesi engellenmiş olur. Böylece söz konusu süre sınırlaması her şeyden önce, borçluyu kapsamını bilemeyeceği aşırı bir yükümlülüğe karşı korur.119 On yıldan fazla bir süre için veya süresiz olarak yapılan bir feragat beyanı, içeriği değiştirilmiş kısmi hükümsüzlük kuralı gereği (TBK m. 27/2, OR Art. 20/2) on yıl için geçerli kabul edilir.120 Zamanaşımından feragat bakımından kabul edilen on yıllık azami süre, sadece ilgili feragat beyanı için söz konusu olup, borçlunun daha sonra başka bir feragat beyanında bulunmasını engellemez. Borçlu, daha sonra aynı alacak için - yine en fazla on yıl süreyle - başka bir feragat beyanında da bulunabilir. Başka bir ifadeyle zamanaşımından feragat, en fazla on yıllık periyotlarla bir veya birden fazla kez yinelenebilir.121 Böylece borçlu, ilk feragat beyanının etkisini her seferinde en madığından, bunun de lege lata şüpheli göründüğünü belirtmektedir. Buna göre, süre uzatımının uygun bir biçimde sınırlandırılması de lege lata sadece, irade serbestisini sınırlandıran genel kurallara, bu anlamda kişilik hakkının aşırı bir bağlılığa karşı korunmasına ilişkin TMK m. 23/2’ye (ZGB Art. 27/2) göre mümkündür (Wildhaber/Dede, Berner Kommentar OR, Art. 129, N. 85 vd. Yine, söz konusu on yıllık sınırlamanın ikna edici olmadığı, TBK m. 146’da (OR Art. 127) öngörülen olağan zamanaşımı süresinin de sonradan yapılacak bir feragat ile uzatılabileceği, bu nedenle buradaki tek sınırlamanın TMK m. 23 (ZGB Art. 27) kapsamında olabileceğine ilişkin aynı yöndeki görüş için bkz. Berger, s. 485, N. 1451). 119 Wildhaber/Dede, Berner Kommentar OR, Art. 141, N. 49. 120 Huguenin, s. 689, N. 2261; Gauch/Schluep/Schmid/Emmenegger, N. 3382-3383; Müller, s. 292; Wildhaber/Dede, Verzicht, s. 149; Fellmann, HAVE, s. 162; Erdem, Zamanaşımı, s. 385; Paksoy, s. 91; Kaşak/Ganbari, s. 114. Ayrıca bkz. BBl 2014, 235, 262. Böyle bir feragatin istisnai hallerde TBK m. 27/2, c. 2 gereği bütünüyle geçersiz sayılması da mümkündür (Erdem, Zamanaşımı, s. 385-386). Zamanaşımı hukukuna ilişkin söz konusu revizyondan önce verdiği bir kararda İsviçre Federal Mahkemesi, süresiz feragatin akıbetini kısmi hükümsüzlük (OR Art. 20/2) kapsamında değerlendirmeyip, bu halde bir boşluğun olduğundan hareket etmiştir. Buna göre, bu boşluğun doldurulmasında hâkim ilk olarak yedek hukuk kurallarından yararlanacağından, somut durumda söz konusu olan boşluk OR Art. 127’ye (TBK m. 146) dayanılarak doldurulmalıdır. Dolayısıyla zamanaşımından on yıl için feragat edilebilir (BGer 9C_855/2010, 8.2.2010. Karar için bkz. Fellmann, HAVE, s. 162; Müller, s. 292, dn. 36. Bu kararla aynı yönde bkz. Wildhaber/Dede, Berner Kommentar OR, Art. 141, N. 48). 121 Gauch/Schluep/Schmid/Emmenegger, N. 3382; Huguenin, s. 689, N. 2261; Fell-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1