356 İsviçre ve Amerikan Hukukuyla Karşılaştırmalı Olarak Yolda ve Eğitimde Geçen Sürelerin Çalışma ... Bir sonraki adım ise dinlenme sürelerinin tespitidir. Nitekim öğretide katıldığımız bir görüşe göre de İş Kanunu’nun 66/1-d bendini günlük çalışma süresi içerisindeki görevlendirmelerle ilişkilendirmek gerekirse de bu düşünce mutlak bir kabule dayanmamaktadır. Aksine, bu düşünce işçinin “bir miktar dinlenme olanağına sahip olması ihtimali için doğrudur.”95 Gerçekten, aksinin kabulü, mutaden 09:0019:00 saatleri arasında çalışan bir işçinin müşterinin acil bir ihtiyacı için işverenin talimatıyla saat 23:00’da müşteriyi ziyaret ettiği sırada geçen sürelerin de çalışma süresinden sayılmaması sonucunu doğuracaktır. Oysa örneğin “günlük çalışma süresini tamamladıktan sonra yolda kalan bir aracın tamiri için servise çıkan işçinin yolda geçirdiği süre iş süresinden sayılmak gerekir.”96 Şu durumda, normal çalışma süresi dışında olup da (23:00’da yapılan) acil görevlendirmelerde geçen sürelerin çalışma süresinden sayılması, oysa ertesi güne sarkan fakat yine örnekte olduğu gibi normal çalışma süresi dışında olan (24:000’da yapılan) görevlendirmeler açısından yolda geçen sürelerin “kategorik olarak” reddedilmesi kendi içerisinde çelişkili bir durumdur. Fiili çalışmaya ertesi gün başlanacağı hallerdeki çalışma süresinin başlangıcının bir önceki güne çekilmesinde günlük azami çalışma sürelerine riayet edilebilip edilemeyeceği meselesinin ise kademeli ara dinlenmesi süreleriyle veya “uzun ara dinlenmeli çalışma” rejimiyle çözümlenmesi mümkündür.97 Bununla birlikte, yolda geçen sürenin eklenmesiyle birlikte elde edilen toplam haftalık çalışma süresinin, haftalık normal çalışma süresini, gece çalışmalarında 7,5 saati veya günlük 11 saati aşıp aşmadığının ekonomik riski işverenin üzerindedir. 95 Ekmekçi/Yiğit, s. 395. 96 Ekmekçi/Yiğit, s. 396. Aynı yönde bkz. Astarlı, s. 144. Yazara göre, işçi bu durumda “içinde bulunulan iş gününün devamı niteliğinde olacak şekilde ve işverenin emir ve talimatları doğrultusunda” iş görmektedir. 97 Kademeli ara dinlenmesi açısından Yargıtay uygulaması için bkz. Gaye Baycık, “İş İlişkisinin Kurulması, Hükümleri ve İşin Düzenlenmesi”, Yargıtay’ın İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kararlarının Değerlendirilmesi 2016, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2017, s. 305-306; Artür Karademir/Hakan Ekinci, İşçilik Alacakları, 2. bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2019, s. 70-71. “Uzun ara dinlenmeli çalışma” veya diğer bir ifadeyle “antraktlı” çalışmalarda ara dinlenmesi süreleri için bkz. Sevil Doğan, “İş Hukukunda İşçinin Ara Dinlenmesi”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, C. 26, S. 2, 2020, s. 1197-1199.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1