Türkiye Barolar Birliği Dergisi 162.Sayı

370 Kuzey Kıbrıs Hukukunda Tutuklama Tedbirinin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Işığında ... hukukunda, içtihatlara oldukça önem verilmesidir. Hatta denilebilir ki KKTC’de içtihata dayalı bir hukuk sistemi hüküm sürmektedir.8 İçtihatların kaynaklarını ise sadece KKTC Anayasası ve KKTC mevzuatı oluşturmamakta, başka ülkelerin mahkemelerinin ve genellikle de İngiltere’nin, vermiş oldukları içtihatlara dayanılmaktadır. KKTC’de ceza hukuku alanındaki en önemli iki belge; Fasıl 154 Ceza Yasası ve Fasıl 155 Ceza Muhakemeleri Usulü Yasası’dır. Her iki yasa da İngiliz döneminde yürürlüğe girmiş ve değişik dönemlerde tadilatlar yapılarak günümüze kadar gelmiştir. Burada belirtmek istediğimiz son husus ise suçların soruşturulmasına ilişkindir. Anglo Sakson hukuk sistemlerinde suçların soruşturulması kolluk görevlileri tarafından yapılır. Bu durum, Kuzey Kıbrıs’ta da böyledir. Bir suçu soruşturan kişiye, “soruşturma memuru” denilmektedir. Herhangi bir polis memuru herhangi bir suçu soruşturmakla görevlidir (Fasıl 155 m. 4). Buradan anlaşılacağı üzere, Türk hukukundan farklı olarak savcı, soruşturma evresinde etkin bir role sahip değildir. Ayrıca, Kuzey Kıbrıs’ta yine Türk hukukundan farklı olarak soruşturulması şikayete bağlı suç yoktur. Suçları soruşturmakla görevli olan soruşturma memurları, bir suçun işlendiğini öğrendiği zaman o suçu soruşturmakla yükümlüdürler. 1. KKTC Hukuk Sisteminde Uluslararası Sözleşmelerin Yeri Uluslararası mevzuat bakımından KKTC Anayasası’na göre, usulüne uygun olarak yürürlüğe konulmuş uluslararası antlaşmalar yasa hükmündedir ve bunlar hakkında Anayasa’ya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesi’ne başvurulamaz (KKTC AY m. 90/5). Bu düzenleme, T.C. Anayasası’nın 90. maddesinin son fıkrası ile birebir aynı olmakla; kökleri daha da eskiye dayanmaktadır. 1960 yılında kurulan Kıbrıs Cumhuriyeti, 1962 yılında 39/1962 Sayılı Yasa ile AİHS’i iç hukukun bir parçası haline getirmiştir. Söz konusu onay yasası Aralık 1963 olaylarından önce Kıbrıs Cumhuriyeti’nin parlamentosu olan, Kıbrıslı Türkler ile Kıbrıslı Rumların katıldığı, Temsilciler Meclisi tarafından kabul edilmiştir. 1975-1983 yılında Kıbrıslı Türkler tarafın8 Çalışmada yer verilen KKTC mahkeme kararlarının tümüne http://www.mahkemeler.net/cgi-bin/yenikararara3.aspx linkinden ulaşmak mümkündür (ET. 26.8.2021).

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1