388 Kuzey Kıbrıs Hukukunda Tutuklama Tedbirinin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Işığında ... de ihlal etmektedir. Kitle iletişiminin hızla geliştiği çağımızda, bu tür görüntüler insan onuru ile bağdaşmayan sonuçlar ortaya çıkarmaktadır.65 Bu tür uygulamalar ne kabul edilebilir ne de sürdürülebilirdir. Kişinin yasal durumu gözetilmeksizin gelişi güzel kelepçe takılması, uygulamanın çarpıklığını ortaya koymaktadır. Daha önce de belirtildiği üzere, Fasıl 155’te veya yürürlükte olan diğer mevzuatta, konu ile ilgili özel hüküm bulunmaması halinde, mahkemeler İngiltere’de ilgili zamanda yürürlükte olan yasa ve usul kurallarını uygulamakla yükümlüdür (Fasıl 155 m. 3). Bu doğrultuda, İngiltere’de bu husustaki düzenlemelere kısaca değinmekte fayda vardır. İngiliz hukukunda, kolluk görevlileri tutuklama sırasında sadece makul (“reasonable”), gerekli (“necessary”) ve ölçülü (“proportionate”) olması şartıyla kelepçe kullanabilir.66 Esasen kolluk görevlileri kelepçe kullanıp kullanmamaları konusunda bir takdir yetkisine sahip olsalar da, bu konuda karar verirken değerlendirmeleri gereken birtakım hususlar vardır. Bunlardan en önemlileri, şüphelinin yaşı, cinsiyeti, fiziksel özellikleri, sağlık durumudur ve işlendiği düşünülen suçun ağırlığıdır.67 KKTC hukukunda bu konudaki eksikliklerin ve yanlışların giderilebilmesi için, bir an önce yasa koyucunun harekete geçmesi ve benzer bir düzenlemeyi benimsemesi gerekmektedir. 6. Tutuklamadan Sonraki İşlemler ve Hakim Önüne Çıkarma AİHS m. 5/1-c’de öngörülen koşullar uyarınca yakalanan kişi, hemen bir hakim veya adli görev yapmaya yasayla yetkili kılınmış diğer bir görevli önüne çıkarılmalıdır; kişinin makul bir süre içinde yargılanmaya veya adli kovuşturma sırasında serbest bırakılmaya hakkı vardır (AİHS, m. 5/3). AİHM 1999 tarihli Aquilina/Malta68 kararında 65 Yenidünya/İçer, Ceza Muhakemesi, s. 305. 66 Polisin tutuklama sırasında kelepçe çeşitli kanunlarda gösterilmiş ve sıkı şartlara bağlanmıştır. Örneğin, Criminal Law Act 1967, m. 3/1, Police and Criminal Evidence Act 1984, m. 117 ve Criminal Justice and Immigration Act 2008, m. 76. 67 Association of Chief Police Officer of England, Wales and Northern Ireland, Guidance on the Use of Handcuffs, 2012, prg. 2.1.5-2.1.6, http://www.ukpoliceonline.co.uk/index.php?/topic/55022-use-of-handcuffs/ (ET. 21.4.2017). 68 AİHM’in Malta’ya karşı 29.4.1999 tarihli Aquilina kararı, BN. 17019/02, prg 49: “Yargısal denetim, tutulan kimsenin başvurmuş olması şartına bağlı kılınamaz. Böyle bir şart, tutmanın bir mahkeme tarafından hukukilik denetiminin yapılabilmesi için başvurma hakkını güvence altına alan Sözleşme’nin 5(4), fıkrasındaki güvenceden farklı bir güvence olan 5(3). Fıkrasındaki güvencenin niteliğini değiştirir”.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1