393 TBB Dergisi 2022 (162) Özde DEREBOYLULAR maddesi tarafından güvencelenen özgürlük hakkını kısıtlayan bir emir vermeden önce mahkeme tarafından titizlikle değerlendirilmelidir. Mahkemelerin tutukluluk emri verirken yukarda belirtilen kriterleri hemen her olayda tek tek ve ayrıntılı olarak değerlendirdiğini söylemek mümkündür. Geçmişten bugüne dek, Kuzey Kıbrıs’ta temel hak ve özgürlüklerin korunup geliştirilmesine verilen önem giderek artmakta olup, kişi özgürlüğü ve tutukluluğun bu hakkı nasıl sınırlandırdığı konusundaki çağdaş düşünceler de sıklıkla mahkemeler tarafından dile getirilmiştir.86 Yargıtay güncel bir davada, şüphelilerin davaları görüşülünceye dek 1 ayı geçmeyecek şekilde tutuklu kalmalarına ilişkin verilen emrin hukukiliğini değerlendirirken, esas dikkate alınması gereken hususun şüphelinin davasında hazır bulunmasını sağlamak olduğunu vurgulamış, bunun yanında, bu hususun tek dikkate alınacak unsur olmadığını da belirterek, şüphelinin serbest kaldığı süre boyunca aynı suçu tekrarlaması veya tanıklara müdahale etmesi ihtimali, şüphelinin namı ve karakteri, toplumda rahatsızlık ve provokasyon oluşma ihtimali gibi unsurlarda dikkate alınabileceğini ve her olayın kendi içerisinde değerlendirilmesi gerektiğini belirtmiştir.87 KKTC’de bir suç işlendiği takdirde esas olan suçu işleyen kişinin yargılanmasını sağlamak olduğuna yukarıda değinmiştik. Mahkemeler, şüphelinin ya da sanığın kaçma şüphesi olduğunda tutukluluk emri verme konusunda özel bir hassasiyet göstermektedir. Bunun nedeni, KKTC vatandaşı olmayan bir şüpheli/sanığa yurt dışına çıkış yasağı konsa dahi, KKTC’de yasal olmayan yollardan yurt dışına çıkmanın çok kolay olmasıdır. Yasal olmayan yollardan, TC’ye, Güney Kıbrıs’a veya başka bir ülkeye kaçan kişiler KKTC’ye iade edilmemek4/2012, Dava No: 4172011, Karar Tarihi: 16.2.2012, s. 7. 86 Örneğin, KKTC Yargıtay/Ceza, D. 2/2001, Dava No: 5974/2000, Karar Tarihi: 23.1.2001, s. 3 sayılı kararında mahkeme tutukluluk kararının titizlikle verilmesinin önemini şu şekilde vurgulamıştır: “Tutukluluk kararı kişi özgürlüğünü ve insan haklarını ilgilendiren bir konudur. Bir ülkede sanıkların tutuklanma koşulları o ülkenin uygarlık düzeyini gösterir. İnsan haklarına saygılı uygar bir ülkede bir suçlunun sadece gerekli olan hallerde tutuklanabilmesi ve gerekli olduğu sürece tutuklu kalması gerekir. Gereksiz yere bir kişinin tutuklanması veya tutuklu kalması sadece o kişiye değil tüm ülkeye zarar verir”. 87 KKTC Yargıtay/Ceza, D. 14/2015, Dava No: 4019/2015, Karar Tarihi: 9.11.2015, s. 14.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1