399 TBB Dergisi 2022 (162) Özde DEREBOYLULAR Tatbikatta zaman zaman, tutukluluk süresinin uzatılmasının talep edildiği müracaatlarda, soruşturma memurları şahadetleri sırasında, şüphelinin serbest şahitlere ve delillere müdahale edeceğini çok genel olarak ifade etmektedir.113 Biz de Anayasanın hala masum olarak nitelendirdiği şüphelilerin, özgürlüklerinden bu türde genel ve somut olmayan iddialarla mahrum bırakılmamaları gerektiği düşüncesindeyiz.114 9. Azami Tutukluluk Süresinin Değerlendirilmesi Yukarıda da değinildiği üzere, KKTC hukukunda davası görülünceye kadar, şüpheli her ne şart altında olursa olsun 3 ay tutuklu kalabilir (KKTC AY m. 16/7, Fasıl 155 m. 23/A-1). Fasıl 155’in 48. maddesi ise, mahkemeye, şüpheli veya sanıkların davaları görüşüldüğü sürece tutuklu kalmaları için emir verme yetkisi vermektedir.115 Burada belirtilmesi gereken bir husus, Kuzey Kıbrıs’ta ceza davalarının ortalama olarak ne kadar bir süreçte tamamlandığıdır. Tutuklama öne alınmış bir ceza değil, bir koruma tedbiridir. Bu yüzden de geçici niteliktedir ve makul süreyi aşmamalıdır. Henüz suçluluğu ispatlanmamış bir kişinin çok uzun süre tutuklu kalması ızdırap vericidir. KKTC Mahkemeleri, kişinin tutuklu olduğu durumlarda, bu durumu dikkate alarak, davanın süratle görülüp tamamlanmasına önem göstermektedir.116 Hukuk davalarında yaşanan hantallıkların aksine, en karmaşık ceza davalarının dahi sonuçlandırılmasında süre açısından sorun yoktur.117 Türk hukukunda tutuklulukta geçecek süreler suçun ağırlığına göre değişmektedir. Ağır ceza mahkemesinin görevine girmeyen 113 KTFD Yargıtay/Ceza, D. 9/82, Dava No: 20-24/82, Karar Tarihi: 8.6.1982 kararında, “soruşturmanın selameti için” gibi ifadelerin çok genel olduğunu, şüphelinin serbest kalmasının, soruşturmanın selametini nasıl etkileyeceğinin belirtilmesi gerektiğini, belgeler üzerinden yürütülecek bir soruşturmanın selameti için şüphelinin tutuklu kalmasının gerekmediğini ve şüphelinin delillere de müdahale etmesinin söz konusu olamayacağını belirtmiş ve tutukluluk süresinin uzatılması talebini reddetmiştir. 114 Sözmener, Ceza Genel ve Ceza Usul, s. 332. 115 Fasıl 155’in 48. maddesi şu şekildedir: “Her Mahkeme, uygun görmesi halinde, önündeki herhangi bir davayı erteleyebilir ve bunun üzerine, bu Yasanın 157’inci maddesi (2)’inci fıkrası kurallarının gözetilmesi koşuluyla, sanığı takdirine göre makul sayacağı belirli koşullara bağlı olarak salıverir veya tutuklu kalmasını emreder”. 116 KKTC Yargıtay/Ceza, D. 2/2008, Dava No: 33/2008, Karar Tarihi: 3.4.2008, s. 10. 117 Sözmener, Ceza Genel ve Ceza Usul, s. 577.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1