403 TBB Dergisi 2022 (162) Özde DEREBOYLULAR 5. maddenin 3. fıkrasının son cümlesinde; sanığın yargılama sırasında serbest bırakılma hakkına sahip olduğu; kaçmasını önlemek için ise, salıverilmenin bir teminata bağlanabileceği hüküm altına alınmıştır. KKTC hukukunda da kefaletle serbest bırakılma konusunda karar verilirken değerlendirilen en önemli husus, sanığın, duruşma tarihinde hazır bulunup bulunmayacağıdır. Bu konuda karar verilirken suçun ciddiyeti, sanığın serbest bırakılması halinde başka bir suç işleme veya aynı suçu tekrarlama ihtimali ve sanığın şahitlere müdahale edip etmeyeceği hususları dikkate alınmaktadır.134 KKTC hukukunda bir kefilin kefaleti ile serbest kalma seçeneğinde, kefilin KKTC vatandaşı olması şarttır. Yargıtayın bir kararında, bu durumun KKTC vatandaşı olmayan sanıklar açısından adaletsizlik yaratıp yaratmadığı tartışılmıştır. Ne var ki, KKTC vatandaşı olmayan bir kişinin parasal teminat için imzalayacakları kefalet değerlerinin hiçbir değeri olmayacağından KKTC vatandaşı olmayan bir kefilin kabul görmesi mümkün değildir.135 IV. Tutuklanan Kişinin Hakları Özgürlüğü kısıtlanan kişinin haklarının neler olduğu konusunda Ceza Muhakemeleri Usulü Yasası’nda herhangi bir düzenleme yoktur. Kişinin hakları, Anayasanın 16. maddesinin 4-10. fıkraları arasında gösterilmektedir. 1. Tutuklama Nedenlerinin Bildirilmesi KKTC Hukukunda tutuklamayı yapmakla yetkili kişi, şüphelinin tutuklanması sırasında Anayasa’nın 16. maddesinin 5. fıkrası gereğince şüpheliye tutuklama nedenlerini anladığı bir dilde bildirmelidir.136 134 Sözmener, Ceza Genel ve Ceza Usul, s. 544. 135 Şüpheli veya sanığın kefalet şartlarına uymaması halinde, kefillerden kefalet miktarlarının müsadere edilmesi gündeme gelecektir. KKTC vatandaşı olmayan veya KKTC’de malvarlığı bulunmayan kişilerden, kefalet miktarlarının müsadere edilmesi mümkün olmadığından, KKTC vatandaşı veya KKTC’de yerleşik olmayan kişilerin kefilliklerinin kabul edilmesi de söz konusu olamaz. Bkz. KKTC Yargıtay/Ceza, D. 4/2012, Dava No: 41/2011, Karar Tarihi: 16.2.2012, s. 11. 136 Anayasanın 16(5) maddesi şu şekildedir: “Yakalanan veya tutuklanan herkese, yakalanmasını veya tutuklanmasını gerektiren nedenler, yakalanması veya tutuklanması sırasında anladığı dilde bildirilir ve herkes, kendisinin veya yakınlarının seçtiği bir hukukçunun hizmetinden derhal yararlandırılır”.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1