Türkiye Barolar Birliği Dergisi 162.Sayı

406 Kuzey Kıbrıs Hukukunda Tutuklama Tedbirinin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Işığında ... kapsam ve zorunluluğunun açığa çıkmasının sakıncalarının gerektirdiği kesin zorunluluk dışında, yakınlarına en erken bir zamanda ve süratlebildirilir” (KKTC AY m. 19/4). AİHM’in ise içtihatları ile özgürlüğünden mahrum bırakılan kişilerin yakınlarına haber verilmesi şeklinde bir hak tanımıs durumunda olduğuna çalışmanın önceki bölümlerinde değinmiştik. KKTC Anayasası bu yükümlülüğü açıkca tanıyarak olası bir ihlal durumunun önüne geçmiş olmaktadır. 3. Kendisinin veya Yakınlarının Seçtiği Bir Avukatın Hizmetinden Derhal Yararlanma Hakkı Özgürlüğünden mahrum bırakılan kişinin en temel haklarından birinin müdafinin hukuki yardımından faydalanmaktır. Bu hususa ilişkin açıklamalarımızın aynen geçerli olduğunu belirtmek isteriz. Nitekim, Kuzey Kıbrıs’ta da anayasa koyucu bu hakkın öneminin farkında olarak özgürlüğü kısıtlanan kişilere kendilerinin veya yakınlarının seçecekleri bir avukatın hizmetinden derhal yararlanma hakkı tanımıştır (KKTC AY m. 16/5). Ne var ki, KKTC hukukunda sorunlu alanlardan birtanesi ifade sırasında şüphelinin yanında bir avukatın bulunmasını mecbur kılan bir yasal düzenleme olmayışıdır. Anlaşılırlık bakımından kısaca belirtmek isteriz ki, özetle KKTC hukukunda 3 çeşit ifade vardır. 1) Sözlü ifadeler; 2) Yazılı açık ifadeler; 3) Yazılı gönüllü ifadeler.142 Açık ifadeler suç hakkında bilgisi olan kişilerden alınır. Soruşturması yapılmakta olan suçu işlemiş olabileceğinden basit şekilde şüphe edilen kişilerden alınan ifadeler de açık ifade olarak nitelendirilmektedir.143 Tutuklu bulunan bir şüphelinin, suçla ilgili bir ifade vermek istediğini bildirerek ifade vermesi halinde alınacak ifade ise “gönüllü ifade” olarak nitelendirilmektedir. Bu ifadelere “gönüllü ifade” denildiğine göre hakikaten gönüllü olarak yapılmaları gerekmektedir.144 Kuzey Kıbrıs hukukunda, şüpheliler tarafından suça ilişkin olarak yapılan itiraflar, ister sözlü 142 Sözmener, Ceza Genel ve Ceza Usul, s. 340. 143 Sözmener, Ceza Genel ve Ceza Usul, s. 343. 144 Yargıtay/Ceza, D. 5/74, Dava No: 4590/73, Karar Tarihi: 11.4.1974 sayılı kararında ifadenin kabul edilebilir olması için: “yetki sahibi herhangi bir şahıs tarafından herhangi bir yardım vaadi yapılmadan veya böyle bir ifadenin verilmesini teşvik için yetki sahibi birisi tarafından herhangi bir baskı veya korku kullanılmadan” verilmiş olması gerektiğini vurgulamıştır.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1