31 TBB Dergisi 2022 (162) Burak ERDEM hususun üzerinde durmaya gerek dâhi görülmemiştir. Yukarıda sözü geçen anayasal hükümlerden anlaşılacağı gibi, soruşturma komisyonunun tayinindeki takdir yetkisinden ötürü, Ulusal Meclis ile beraber, suçlandırma usulünün kilit pozisyonunda yer alan makam, Nijerya Başyargıcıdır. Önceden belirtildiği üzere, hukuk sisteminin başında bulunan Baş yargıç, Senato’nun onayının alınması kaydıyla Başkan tarafından göreve atanmaktadır. Bir başka ifadeyle Baş yargıç bulunduğu pozisyona, Devlet Başkanın takdir ve lütfu doğrultusunda sahip olmaktadır. Hâl böyleyken, suçlandırma usulünün anayasal gereklerinin yerine getirilmesinde, bizzat Başkan tarafından göreve atanan bir kimsenin ne derece tarafsız ve cüretkâr olabileceği başlı başına bir tartışma konusu olarak karşımıza çıkmaktadır.64 İkinci olarak, Başkana ya da yardımcısına yöneltilen iddia ve ithamların yeterli bulgularla kanıtlanamadığına dair soruşturma heyetinin kararına karşı, milletvekillerin başvurabileceği herhangi bir hukuki yolun bulunmaması hususu da kanaatimizce yine önemli bir problem olarak değerlendirilebilecektir. Gerçekten de Ulusal Meclis’in tümünde oybirliğini sağlayarak, işlediğini iddia ettikleri ağır bir suçtan ötürü Başkanın yargılama prosedürünü başlattıkları ütopik ihtimalde dâhi, milletvekillerinin bu yönde bir heyet kararına karşı izleyebilecekleri başkaca bir hukuki yol ve yöntem göze çarpmamaktadır. Bir başka ifadeyle, yasama, yürütme ya da yargı organlarından herhangi birine dâhil olmayan yedi kişiden meydana gelen bir heyetin, Başkanın ağır bir suç işlediği iddiasıyla suçlanması gibi devletin en ciddi meselelerinin biri hakkında kesin karara varabilmesi ve bu karara karşı herhangi bir itiraz yolu bulunmaması gerçeği kanımızca, ilgili prosedürün bir başka zayıf noktasıdır. Meseleye ilişkin nihai ve belki de kanaatimizce en mühim sorun, sürecin başlatılması, devamı ve nihayete erdirilmesi konularında Anayasaca öngörülen nisabın ölçüsüzlüğüdür. Soruşturma başlatılması oylamasına geçebilmek amacıyla verilebilecek önerge için öngörülen 1/3 çoğunluğun dâhi tartışmaya açık olmasına karşın; bilhassa Nijerya’daki siyasi atmosfer göz önüne alındığında, soruşturmanın başlatılmasında ve soruşturma sonucunda Başkanın suçlu bulunarak görevden azline karar verilmesinde 2/3 çoğunluğun aranıyor olması, büyük bir sorun 64 Ogunsakin, s. 139-140; Fagbadebo, s. 295.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1