36 Güçlü Yürütme Organının Egemen Olduğu Afrika Başkanlık Sistemleri ve Nijerya Örneği Nijerya Anayasasının 64. maddesi hükmü gerek Senato gerek Temsilciler Meclisi’nin olağan görev süresini dört yıl ile sınırlı tutmuştur. Bununla birlikte, yalnızca savaş hâliyle sınırlı olarak Başkan, seçimlerin yapılmasına olanak görmediği durumlarda, her defasında altı ayı geçmeyecek şekilde, Ulusal Meclis’in görev süresini uzatabilecektir. 135. maddenin 2. fıkrası uyarınca, tıpkı Ulusal Meclis seçimlerinde olduğu gibi dört yıllık bir süre için seçilen Başkan; maddenin 3. fıkrasına göre, yasama organı seçimlerinin ertelenmesine ilişkin söz edilen yetkisine benzer şekilde, yine yalnızca savaş durumuyla sınırlı olarak başkanlık seçimlerini de erteleyebilecektir. Ayrıca değinmekte yarar vardır ki Nijerya Anayasası, iktidarın kişiselleşmesinin önüne geçmek maksadıyla bir kişinin en fazla iki dönem başkanlık yapabileceğini hükme bağlamıştır.72 Lâkin belirtmek gerekir ki, iktidarın şahsileşmesine engel olmak amacıyla, bir kişinin en çok iki dönem başkanlık yapabileceği kuralına Anayasada açıkça yer verilmesi, siyasi hayatta demokratik ilkelerin tam anlamıyla benimsenemediği Nijerya’da, başkanın görev süresi eksenli hukuki krizlerin yaşanmasının önüne geçememiştir. İktidar hırsı pratikte anayasal norma üstün gelmiş ve 1999 Anayasasının yürürlüğe girmesiyle başladığı kabul edilen Dördüncü Nijerya Cumhuriyeti’nin henüz ilk Devlet Başkanı Obasanjo, üçüncü kez başkan seçilebilmek maksadıyla, ikinci döneminin sonunda Anayasayı değiştirmeye çabalamıştır. Söz konusu çabalar kapsamında Obasanjo hükümetinin, rüşvet vermek ve değişiklik aleyhine oy kullanacağı düşünülen milletvekillerini yolsuzluk soruşturmasına konu olmakla tehdit etmek de dâhil olmak üzere, hukuka aykırı çeşitli yöntemlerle parlamento üzerinde baskı kurmaya çalıştığı ileri sürülse de bu girişimler başarısızlıkla sonuçlanmış ve bu durum, Nijerya’da demokrasinin gelişimi için atılan büyük bir adım olarak nitelendirilmiştir.73 Anayasa’nın ilgili hükümlerine paralel olarak, Nijerya’da devlet başkanlığı seçimiyle Ulusal Meclis seçimleri aynı günlerde yahut oldukça yakın vakitlerde gerçekleştirilmektedir. Kimilerince “hiper-baş72 Nijerya Anayasası, madde 137/1: “Bir kimse, aşağıda söz edilen hâllerde Başkanlık görevine seçilmeye hak kazanamaz: ... b: önceki iki başkanlık seçimde bu göreve seçildiği takdirde”. 73 Bilgin, s. 241; Söz konusu anayasa değişikliği girişiminin süreç ve neticeleri hakkında detaylı bilgi için bkz. Mohammed, s. 186-197.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1