Türkiye Barolar Birliği Dergisi 162.Sayı

38 Güçlü Yürütme Organının Egemen Olduğu Afrika Başkanlık Sistemleri ve Nijerya Örneği kanlık seçimi ve milletvekili genel seçimlerine ilişkin, Avrupa Birliği gözlemci heyetlerinin ortaya koyduğu bulgular, bu savı destekler niteliktedir. Heyetler, genel olarak uluslararası standartların bir hayli gerisinde gerçekleştiğini iddia ettikleri şeffaflıktan uzak seçimlerin; yaygın usulsüzlükler, meydana gelen hile ve yolsuzluklara ilişkin elde edilen çok sayıda kanıt, siyasi katılıma dair seçim sürecinin hemen her aşamasında seçmenlerce karşılaşılan güçlükler, siyasi parti ve başkan adaylarının eşit koşullarda yarışmasına engel teorik ve pratik koşullar ile vuku bulan sayısız şiddet olayı gerekçeleriyle demokratik ilkelere uygun olarak gerçekleştiğinden bahsedilemeyeceğini ileri sürmüşlerdir. Bu menfi olgulara, siyasi seçimlerin yargısal denetiminde yetkili Bağımsız Ulusal Seçim Komisyonu’na yürütme organının müdahalesini engelleyebilecek yasal mekanizmaların eksikliği de eklendiğinde heyetlere göre, bahse konu seçimlerin sonuçlarına güven duyulabilmesi mümkün olmayacaktır.77 Son olarak bahsetmekte fayda vardır ki Senato ve Temsilciler Meclisi seçimlerinde, seçim bölgeleri ilanı başta olmak üzere, genel seçimlerin düzenlenmesine ilişkin birçok hususta yetkili bir komisyon olan Bağımsız Ulusal Seçim Komisyonu (Independent National Electoral Commission), Anayasa’nın 73. maddesine göre, en fazla on yıllık aralıklarla, Ulusal Meclis seçimleri bakımından ülkenin seçim bölgelerine bölünmesini gözden geçirmekle ve gereken hâllerde seçim bölgelerini değiştirmekle yükümlüdür. Ek olarak, 76. madde uyarınca Senato ve Temsilciler Meclisi seçim tarihlerinin belirlenmesi de yine anayasal sınırlar içerisinde kalmak kaydıyla Bağımsız Ulusal Seçim Komisyonu’nun takdirindedir. Burada altının çizilmesi gereken asıl husus, Komisyon başkan ve üyelerinin bulundukları göreve ne şekilde geldikleridir. Zira Anayasa’nın 154. maddesi hükmü dolayısıyla başkan ve üyeler, Senato’nun onayına tâbi olmakla beraber doğrudan Devlet Başkanı tarafından göreve atanmaktadır. Tıpkı diğer birçok huyapılan anayasal reformların da etkisinin büyük olduğu öğretide ileri sürülmektedir. Suberu, s. 16. 77 Avrupa Birliği Seçim Gözlem Misyonu, 2003 Nijerya Ulusal Meclis, Federe Meclisler, Valilik ve Başkanlık Seçimlerine İlişkin Nihai Gözlem Raporu, s. 1 (https:// www.europarl.europa.eu/cmsdata/212733/Nigeria-general-elections_12-&-19April-03-May-20016_EU-EOM-report.pdf); Avrupa Birliği Seçim Gözlem Misyonu, 2007 Nijerya Ulusal Meclis, Federe Meclisler, Valilik ve Başkanlık Seçimlerine İlişkin Nihai Gözlem Raporu, s. 1 (https://www.eods.eu/library/FR%20NIGERIA%202007_en.pdf) (Erişim Tarihi: 04.04.2022).

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1