88 Cezaevlerinde Hükümlü ve Tutuklulara Yönelik Zor Kullanılmasının ve Kelepçe Takılmasının Sınırları üzere hükümlü ve tutuklunun muayenesinin diğer kişilerin göremeyeceği ve duyamayacağı bir ortamda yapılması, muayene esnasında doktor ile muayene edilen kişinin yalnız kalmaları ve muayenenin doktor ve hasta ilişkileri çerçevesinde gerçekleştirilmesi esastır. Güvenlik güçleri hiçbir biçimde muayene odasında bulunmamalıdır. Doktorun mahkûm ve tutukluyu muayenesi esnasında kişinin içinde bulunduğu her türlü kısıtlılık ortadan kaldırılmalıdır. Doktor asla kişiyi kelepçeli, yatağa zincirlenmiş veya benzeri bir durumda muayene ve tedavi etmemelidir. Muayene odası sadece doktor ve hastaya ait bir ortamdır. Burada doktor öncelikle kendi mesleğini yürütmekle görevlidir. Kolluk kuvvetleri bu odanın dışında güvenlik tedbirlerini almak zorundadır. Hekimlik mesleğinin nasıl yapılacağı konusu hukuki ve adli hükümlere göre değil hekimliğin evrensel değerleri, TTB Hekimlik Meslek Etiği Kuralları, Tıbbi Deontoloji Tüzüğü, Hasta Hakları Yönetmeliği, Uluslararası Sözleşmeler ve İstanbul Protokolü’nde tanımlanmış olup bu esaslara göre yürütülmesi gerekir.96 c. AİHM’in Bakış Açısı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kişinin firar edeceğine veya şiddete başvuracağına dair somut bir tehlikenin var olması halinde hükümlü ve tutuklulara muayene sırasında kelepçe takılmasını Sözleşme’nin 3. maddesi kapsamında ihlal oluşturmayacağına birçok kararında değinmiştir. Burada önemli olan bu şekilde bir tehlikenin ortaya çıkması anında da bu tedbirin makul ölçüde ve güvenlik amacıyla yapılmasıdır. Salakhov ve Islyamova/Ukrayna Kararında97 HIV pozitif olan başvurucu, hastanede tedavi olurken yatağa kelepçe ile bağlanmıştır. Mahkeme, mahpuslara kelepçe takılmasının kelepçenin hukuka uygun bir tutma kararıyla ilgili olarak uygulanması ve makul ölçüde gerekli olandan fazla güç kullanmayı içermemesi veya kişinin kelepçeli halini kamuya ifşa etme amacı taşımaması halinde AİHS’nin 3. maddesi bakımından bir sorun doğurmayacağını belirtmiş; ancak başvurucunun şiddete başvurduğuna veya kaçmaya teşebbüs etti96 Hekimler İçin Uluslararası ve Ulusal Mevzuatta Mahpusun Sağlık Hakkı, TCPS Kitaplığı, Broşür 1, İstanbul 2016, https://docplayer.biz.tr/59406354-Hek-mler-cn-uluslararasi-ve-ulusal-mevzuatta-mahpusun-sa-lik-hakki.html, İET: 14.02.2022 97 AİHM Salakhov ve Islyamova/Ukrayna Kararı, Başvuru No:28005/08, K.T:14.03.2013, Prg.155-157.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1