111 TBB Dergisi 2022 (163) Mustafa ATALAN uygunluk nedeninin bulunması veya yüklenen suçun fail tarafından işlendiğinin sabit olmaması hallerinde verilir.3 Fail hakkında; yüklenen suçla bağlantılı olarak yaş küçüklüğü, akıl hastalığı veya sağır ve dilsizlik hali ya da geçici nedenlerin bulunması, yüklenen suçun hukuka aykırı fakat bağlayıcı emrin yerine getirilmesi suretiyle veya zorunluluk hali, cebir veya tehdit etkisiyle işlenmesi, meşru savunmada sınırın heyecan, korku ve telaş nedeniyle aşılması ile kusurluluğu ortadan kaldıran hataya düşülmesi hallerinde, kusurunun bulunmaması dolayısıyla ceza verilmesine yer olmadığı kararı verilir.4 İşlenen fiilin suç olma özelliği devam etmesine rağmen; etkin pişmanlık, bir şahsî cezasızlık sebebinin varlığı, karşılıklı hakaret, işlenen fiilin haksızlık içeriğinin azlığı durumunda yine ceza verilmesine yer olmadığına dair karar verilir. 5 Yüklenen suçun işlendiğinin sabit olması halinde, fail hakkında mahkûmiyet kararı verilir. Aynı fiil nedeniyle ve aynı fail için önceden verilmiş bir hüküm veya açılmış bir dava varsa davanın reddine karar verilir. TCK’da öngörülen düşme sebeplerinin varlığı ya da soruşturma veya kovuşturma şartının gerçekleşmeyeceğinin anlaşılması durumunda, davanın düşmesine karar verilir. Ancak, soruşturmanın veya kovuşturmanın yapılması şarta bağlı tutulmuş olup da şartın henüz gerçekleşmediği anlaşılırsa; gerçekleşmesini beklemek üzere, durma kararı verilir.6 CMK’nın 223. maddesinde sayılan hükümlerden farklı olarak koşullarının oluşması halinde, fail hakkında, aynı Kanun’un 231. maddesine göre hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilecektir. Bu kapsamda, belirlenen denetim süresi içerisinde suç işlenmediği takdirde kamu davasının düşmesine, aksi halde ise hükmün açıklanmasına karar verilecektir.7 3 Özbek/Kanbur/Doğan/Bacaksız/Tepe, s. 766.; Öztürk/Tezcan/Erdem/Sırma/ Saygılar/F./Alan, s. 530.; Centel/Zafer, s. 667-672.; 4 Öztürk/Tezcan/Erdem/Sırma/Saygılar F./Alan, s. 532.; Özbek/Kanbur/ Doğan/Bacaksız/Tepe, s. 767. 5 Centel/Zafer, s. 668. 6 Centel/Zafer, s. 669. 7 Gökhan Taneri, “Temel Cezanın Belirlenmesi”, Ankara Barosu Dergisi, Yıl: 74, S: 2016/3, ss. 129-161, s. 135.; İzzet Özgenç, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 13.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1