119 TBB Dergisi 2022 (163) Mustafa ATALAN olduğunu ifade etmekteyken,34 bazı yazarlar, belirtilen unsurun yasada yer almasının önemli olduğunu aksi durumda cezanın belirlenmesindeki gerekçelerden birinin eksik olacağını savunmaktadırlar.35 Kanaatimizce, belirtilen ölçüt, kanunda yer almasa bile, diğer ölçütler kapsamında her zaman değerlendirilmesi mümkün olduğundan, bu hususun eksikliği sonuca etkili olmayacaktır. Failin güttüğü amaç ve saik ölçütü ile failin suç kastından öteye, taşıdığı amaç ve suçu işlediği sıradaki ruh haline göre bir değerlendirme yapılacaktır. “Amaç”, suçun işlenmesi ile amaçlanan yarar; “saik” ise, suça iten sebep olarak tanımlanmaktadır.36 Örneğin, hakaret suçunu işleyen failin, mağdurun daha fazla rencide olmasını sağlamak amacıyla, birden fazla sosyal medya platformunu kullanması halinde, failin amacı da dikkate alınarak temel cezanın alt hadden uzaklaşılarak belirlenmesi yoluna gidilecektir. Aynı şekilde, failin suç işlemedeki kararlılığı veya taksirli suçlarda, olası kasıt veya bilinçli taksir dışında, objektif olarak gösterilmesi gereken özen yükümlülüğünün ihlalindeki ağırlık da cezayı belirlemede dikkate alınacaktır.37 Failin, mağduru çetelerle korkutarak kasten yaralama suçunu işlemesi halinde, ceza alt hadden uzaklaşılarak tayin edilebilecektir.38 Salt zevk almak amacıyla insanların hayatına kastedilmesi, meşhur olmak amacıyla ve sosyal medya aracılığı ile suç işlenmesi gibi durumlarda da amacın yoğunluğu ve ağırlığına göre ceza belirlenecektir. Kan gütme saiki gibi etkenler, temel cezanın belirlenmesinde dikkate alınamayacaktır.39 Temel ceza, kanunda belirtilen alt ve üst hadler arasında belirlenecek bir cezadır. Buna göre, temel cezanın, alt hadden az olması söz konusu olamayacaktır. Buna karşın, belirlenen oranlar arasında temel ceza belirlendikten sonra, yapılan artırım ve indirimler sonucunda, sonuç cezanın, alt hadden daha az veya üst hadden de fazla olması mümkündür.40 34 Muharrem Özen, “Cezanın Belirlenmesi ve Bireyselleştirilmesi”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Araştırmaları Dergisi, İstanbul, 2009, C:15, S:1-2, ss. 75120, s. 90.; İÇEL, s. 652. 35 Yerdelen, s. 219.; İçel, s. 652. 36 Özbek/Doğan/Bacaksız/Tepe, s. 608.; İÇEL, s. 652. 37 Özbek/Doğan/Bacaksız/Tepe, s. 607; İzzet Özgenç, Türk Ceza Kanunu Gazi Şerhi (Genel Hükümler), 2. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2005, s. 726.; İÇEL, s. 652. 38 Özbek/Doğan/Bacaksız/Tepe, s. 600. İÇEL, s. 652. 39 Yargıtay CGK, 20/11/1981; 252-395, E.K. 40 Yerdelen, s. 250, 252.; Yargıtay 2. CD, 31/10/2006; 9162; 17224 E.K.; Hasan
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1