137 TBB Dergisi 2022 (163) Mustafa ATALAN Failin bir talebi bulunmasa bile, takdiri indirim konusunda olumlu veya olumsuz bir karar verilmesi gereklidir. Fail hakkında takdiri indirim konusunda bir değerlendirme yapılmaması hususu, denetim makamlarınca usul ve yasaya aykırı olarak değerlendirilecektir.88 Mahkemece, takdir hakkının uygulanması veya uygulanmaması konusunda gösterilen gerekçenin, faille veya dosyayla ilgisinin bulunmaması halinde de takdir hakkının hukuka aykırı kullanıldığı kabul edilecektir.89 Örneğin, failin geçmişindeki olumsuzluklara rağmen, yargılama sürecindeki pişmanlığını gösteren davranışları gerekçe gösterilerek indirim uygulanması ve aleyhe istinaf talebi bulunması durumunda, takdiri indirim konusundaki isabetsizlik olduğu kabul edilecektir. Yargılama sürecindeki pişmanlığını gösteren davranışları olumlu olan kişi, yargılamanın sükûnetle ilerlemesine de katkı sunmuş olacaktır. Maddedeki indirim gerekçelerinden birisi de fiilden sonra faillerin yargılama sürecinde olumlu davranışlar sergilemesini sağlamaktır. Bu durumda, geçmişi olumsuz olmasına rağmen duruşmada pişmanlığını göstererek iyi halli davranan kişi ile geçmişi olumsuz olup duruşmada pişmanlığını göstermeyerek iyi halli davranmayan kişi arasında farklılık olmaması durumunda, adaletsiz bir bakış açısı gelişecektir. C. Takdiri İndirim ve Fail Lehine Olan Diğer Hükümlerin İlişkisi 1. Takdiri İndirim ve Seçenek Yaptırım Hükümleri Arasındaki İlişki TCK’nın 50/1. maddesinde, “Hapis cezasının seçenek yaptırıma çevrilmesine dair hükümler düzenlenmiştir, buna göre, kısa süreli hapis cezası, suçlunun kişiliğine, sosyal ve ekonomik durumuna, yargılama sürecinde duyduğu pişmanlığa ve suçun işlenmesindeki özelliklere göre seçenek yaptırımlara çevrilebilecektir” hükmüne yer verilmiştir. Kanun’un 50/3. maddesine göre de zorunlu seçenek yaptırıma çevirme hükmü düzenlenmiştir. Buna göre, “Daha önce hapis cezasına 88 İçel, s. 656. 89 İçel, s. 657.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1