166 0HdHnL <aUJÕOaPa +XkXkXnda 7anÕ÷Õn ( 'XUXşPa LOH 'LnOHnLOPHVL YH .LşLVHO 9HULOHULn İsticvap olunacak ve yemin ettirilecek tarafın mahkemenin bulunduğu il dışında oturması ve mahkemeye gelemeyecek halde bulunması halinde öncelikle ses ve görüntü nakliyle bu işlemlerin yapılması, bunun mümkün olmaması halinde istinabe yoluna başvurulması gerekmektedir (Yön. m. 10/3, HMK m. 172/1, m. 236). Yönetmelik ve HMK, tanık, bilirkişi ve uzman için bu yönde bir kural düzenlememiştir. Belirtmek gerekir ki e-duruşma söz konusu ise isticvap ve yemin duruşmasına tarafların vekilleriyle katılmaları mümkün olmamalıdır.56 Yönetmelik, e-duruşmaya katılacak kişilerin niteliğine göre bulunacakları yerleri ayrı ayrı düzenlemiştir. E-duruşmaya taraf vekilinin katılımı avukatlık bürosundan, baro tarafından veya adliyede bu amaca tahsis edilen bir yerden olabileceği gibi, Yön. m. 11/5 uyarınca “her türlü etki ve yönlendirmeden uzak, ilgilinin yüz ifadelerini, vücut hareketlerini, tavır ve davranışlarını gözlemlemeye, duygularını anlamaya ve söylediklerini net bir şekilde dinlemeye imkân sağlayacak nitelikte” bir yerden de sağlanabilir (Yön. m. 11/1). İsticvap edilecek ya da yemin edecek taraf dışındaki taraflar, vekilleriyle birlikte aynı yerden katılım sağlayabilir (Yön. m. 11/3). İsticvap olunacak ve yemin edecek taraf ile tanık, bilirkişi, uzmanlar ve diğer ilgililer ise yalnızca bulundukları yerdeki adliye ve ceza infaz kurumlarında bu amaca tahsis edilmiş yerlerde katılım sağlayabilecektir (Yön. m. 11/2); ancak hastalık, yaşlılık veya engelli olma hallerinde bu kişilerin bulundukları kurum ve meskenlerinden katılım sağlamaları da mümkündür (Yön. m. 11/4). Benzer bir ayrım kimlik tespiti için de yapılmış olup, taraflar ve vekillerinin kimlik tespiti elektronik imza, mobil imza, UYAP kayıtları ve benzeri yöntemlerle yapılırken (Yön. m. 12/1), tanık, bilirkişi, uzman ve diğer ilgililerin kimlik tespitinin bulundukları yerde görevli yazı işleri müdürü, zabıt kâtibi veya ceza infaz memurunca yapılacağı düzenlenmiştir (Yön. m. 12/2)57. Ancak tanık, bilirkişi, uzman ve diğer ilgililerin hastalık, yaşlılık ve engellilik halleri nedeniyle bulundukları meskenden ya da kurumdan katılmaları halinde mobil veya elektronik imza ile kimlik tespiti şart koşulmuştur (Yön. m. 12/4). Sayılan kişi56 Kıyak, s. 1469. 57 Yönetmelik öncesi dönemde HMK m. 149 ile tanığın dinlenilmesine ilişkin detayların belirlenmemesinin yaratabileceği sakıncalarla ilgili bkz. Bolayır, s. 1194.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1