168 0HdHnL <aUJÕOaPa +XkXkXnda 7anÕ÷Õn ( 'XUXşPa LOH 'LnOHnLOPHVL YH .LşLVHO 9HULOHULn sebebiyle kesilmesi ve beyanların anlaşılamaması halinde e-duruşma yeniden açılır, aksaklığın devamı halinde ise duruşma, gerekçeli olarak tutanağa geçirilmek suretiyle sonlandırılır (Yön. m. 13/8); bu şekilde tarafların hukuki dinlenilme haklarının güvence altına alınması sağlanır.61 E-duruşmalar ancak yargılamanın zorunlu kıldığı hallerde, mahkemenin gerekçesini belirterek karar vermesi ile kayıt altına alınabilir (Yön. m. 15/1) ve bu kayıtlar en fazla iki hafta süre ile Merkezi Kayıt sisteminde saklandıktan sonra geri dönüşü mümkün olmayacak şekilde silinir (Yön. m. 15/2). Bu kayıtların mahkemelerin ve kişilerin açık izni olmaksızın yayımlanması mümkün değildir (Yön. m. 15/3). E-duruşma ile ilgili bu düzenlemeler hukukumuza özgü değildir. Hukukumuza benzer şekilde önce ceza yargılaması için getirilen bu imkân,62 Alman Medeni Usul Kanunu da, 2002 yılında yapılan reform ile getirilen, daha sonra 2013 yılında Video Konferans Teknolojisinin Mahkeme ve Savcılıklarda Kullanımının Yoğunlaştırılması Hakkında Kanun ile de revize edilen ZPO §128a ile ses ve görüntü nakli yoluyla duruşma yapılması imkanını düzenlemiştir.63 Bu düzenlemenin ilk fıkrasıyla usul işlemlerinin yapılmasının, ikinci fıkrasında da delillerin değerlendirilmesinin,64 mahkeme salonunda bizzat bulunmadan yapılabilmesinin yolu açılmıştır.65 Buna göre mahkeme re’sen ya da tarafların talebi üzerine, tarafların, taraf vekillerinin veya temsilcilerinin 61 MüKo ZPO, §128a, Rn. 9; Müsielak/Voit, ZPO §128a, Rn. 4. Anayasa Mahkemesi bir ceza davasında, başvurucunun SEGBİS’deki aksaklık nedeniyle duruşmaya bağlanamamasının, “savunma için yeterli zaman ve kolaylığa sahip olma hakkının ihlali olmadığına” ve Anayasa’ya aykırılık oluşturmadığına karar vermiştir (AYM Başvuru No: 2016/9325, Karar Tarihi: 06.10.2021, RG Sayısı: 31719, RG Tarihi: 14.01.2022). Hukuki dinlenilme hakkının e-duruşmada da güvence altına alınabilmesi bakımından yargılamaya katılanların tıpkı fiziki ortamda yapılan duruşmalarda olduğu gibi tüm usuli işlemlerini eksiksiz yapabilmelerini sağlayacak bir teknik altyapının ve arayüzün gerekliliği hakkında bkz. Kıyak, s. 1484. 62 Müsielak/Voit, ZPO §128a, Rn. 1. 63 Hukukumuzda “ses ve görüntü nakli” ve “e-duruşma” terimlerinin kullanılmasına karşılık, Alman hukukunda “Videokonferenz” terimi kullanılmaktadır. Dolayısıyla bu çalışmada Alman hukuku bakımından değerlendirme yapılırken “video konferans” terimi kullanılacaktır. 64 Buradaki deliller tanık ve bilirkişi olup, keşfin video konferans yoluyla yapılmasını kapsamamaktadır (BeckOK ZPO, §128a, Rn. 10; Müsielak/Voit, ZPO §128a, Rn. 5). 65 Müsielak/ Voit, ZPO §128a, Rn. 1.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1