172 0HdHnL <aUJÕOaPa +XkXkXnda 7anÕ÷Õn ( 'XUXşPa LOH 'LnOHnLOPHVL YH .LşLVHO 9HULOHULn nazaran hâkimin tanık ile doğrudan irtibatının ses ve görüntü nakli yoluyla beyan alınması halinde daha fazla olacağı da açıktır.87 Ancak hukukumuzda isticvap (HMK m. 172/1) ve yemin (HMK m. 236) için ses ve görüntü naklinin istinabeye kıyasla öncelikli olarak uygulanacağına ilişkin düzenlemeler bulunmasına karşın, tanığın dinlenilmesi hususunda benzer bir düzenleme bulunmamaktadır. Şu hâlde, her ne kadar tanığın dinlenilmesinde de önceliğin istinabeye kıyasla ses ve görüntü naklinde olması gerektiği söylenebilirse de88 hakimin tanığı ne şekilde dinleyeceği hususunda takdir yetkisi olduğunu söylemek de mümkündür. Hâkim tanığın ses ve görüntü nakli yoluyla dinlenilmesine karar verirken, zaten taraflı olduğu her zaman kesin olmayacak bu kişinin bu yöntemle dinlenilmesinin ne kadar makul olacağını, kişisel olarak doğrudan erişilemediğinde beyanının değerlendirilmesinde bir sorunun oluşup oluşmayacağını muhakeme etmelidir. Türk hukukundaki düzenlemeler ışığında hastalık, yaşlılık ya da engellilik halleri dışında tanığın e-duruşmaya katılabileceği yerler her ne kadar adliyeler ve ceza infaz kurumları olarak belirlenmişse de (Yön. m. 11/2), bu yerlerin de tanığın rahatça beyanda bulunacağı, tarafsızlığının mümkün mertebe sağlanacağı yerler olduğundan emin olunması önem taşımaktadır.89 Alman doktrininde verilen avukatlık bürosunda tanığın e-duruşmaya katılması örneği, Türk hukuku açısından geçerli olmasa da,90 tanığın örneğin adliyede ses ve görüntü nakli için ayrılan yerde taraflar ve vekilleriyle bir arada bulunmamasının, onların tarafsızlığı açısından önem arz edeceği kanaatindeyiz. Tanığın tarafsızlığının sağlanması açısından beyanda bulunurken kullanılacak teknik altyapının da üçüncü kişilerin müdahalesine müsait olmaması, tanığın bu tür etkilerden korunmasına elverişli olması gibi birçok açıdan da yeterli olması gerekmektedir.91 87 BeckOK ZPO, §128a, Rn. 10; Kale, s. 147; MüKo ZPO, §128a, Rn. 15. 88 Aziz Serkan Arslan, Doğrudanlık İlkesi, Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, MİHBİR Özel Sayısı, 4(2), 2014, ss. 133-144, s. 141; Kıyak, s. 1479; Görgün/Börü/Kodakoğlu, s. 553. 89 MüKo ZPO, §128a, Rn. 14. 90 MüKo ZPO, §128a, Rn. 14. 91 BeckOK ZPO, §128a, Rn. 10; MüKo ZPO, §128a, Rn. 15.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1