174 0HdHnL <aUJÕOaPa +XkXkXnda 7anÕ÷Õn ( 'XUXşPa LOH 'LnOHnLOPHVL YH .LşLVHO 9HULOHULn ne HMK ne de Yönetmelik ile hangi koşullarda kayıt alınabileceği düzenlenmiş, bu konu tamamen mahkemenin takdirine bırakılmıştır. Özellikle tanık gibi yargılamaya katılacak üçüncü kişiler bakımından hem mahkeme huzurunda hem de ses ve görüntü nakli yoluyla yapılacak duruşmalarda kayıt için gereken koşulların açıkça düzenlenmesi kanaatimizce gereklidir. Örneğin Alman hukukunda GVG §169 Abs. 2, mahkemece ancak bilimsel amaçlarla ve eğer davanın Federal Almanya Cumhuriyeti için tarihi değeri varsa, tarihi sebeplerle ses ve görüntü kaydı alınabilmesine izin vermektedir. Ancak yargılamaya katılanların ve üçüncü kişilerin korunması veya yargılamanın sağlıklı bir şekilde devamı için gerekliyse, bazı kısımların kayıt altına alınması bu halde dahi yasaklanabilir. Hiçbir durumda kayıtlar, dosyaya konulamaz ve başka amaçlarda dağıtımı yapılamaz. Federal arşive veya eyalet arşivine gönderilecek bu kayıtlar, arşivce kabul edilmediği takdirde mahkemece silinir. Mahkemenin kayıt kararı duruşma öncesini, sonrasını veya duruşma aralarını kapsamaz.97 Belirtmek gerekir ki GVG §169 hem ceza hem de hukuk mahkemeleri için geçerlidir; dolayısıyla mahkemeye kayıt alınması için verilen bu imkânın ceza yargılamasıyla daha fazla bağdaştığı düşüncesindeyiz. Bu durumda Alman hukukunda medeni yargılama hukukunda duruşmanın kayıt altına alınmasına karar verilmesine imkân verecek durumların, eğer varsa, son derece istisnai olduğu düşünülebilir. Fikrimizce e-duruşma esnasında kayıt alınması için gerekli teknik altyapının sağlanması ile mahkemenin kendi kararı olmaksızın kayıt alınmadığından emin olmasının, öncelikle beyanda bulunacak tanığın delil değerinin korunması bakımından önem taşıdığı açıktır. En nihayetinde mahkeme fiziki ortamda yapılan duruşmalarda kayıt alınmasının önüne geçebilecek konumdayken, e-duruşmalarda kayıt alınmasının önüne geçememe riski çok yüksektir.98 Giessen Sosyal Güvenlik Mahkemesi bir kararında, Covid-19 pandemisi nedeniyle video konferans yoluyla duruşmaya katılmayı talep eden davalının bu 97 Herbert Diemer, GVG §169 Öffentlichkeit, Karlsruher Kommentar zur Strafprozessordnung (Herausgeber: Rolf Hannich), Auflage 8, München 2019, Rn. 13. Kayıt yapılabilecek hallerin HMK m. 149 ile düzenlenmediğinden hareketle duruşmaların ses ve görüntü nakliyle yapılması halinde hiçbir koşulda kayıt yapılamayacağına ilişkin görüş için bkz. Kale, s. 152. 98 Kıyak, s. 1486.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1