203 TBB Dergisi 2022 (163) Emine KOÇANO RODOSLU İsviçre aleyhine Burghartz’ın açmış olduğu davadır.49 O dönemde yürürlükte olan İsviçre Medeni Kanunu (İMK) m. 160’a göre, kocanın soyadı, aile soyadı olarak kabul edilmekteydi. İMK m. 30/II’de ise, “dikkate değer bir sebep” olması halinde eşler evlenmeden önce, yerleşim yerinin bulunduğu kantonun hükümetine, birlikte dilekçe vermek suretiyle, kadının soyadını kullanmak istediklerini beyan edebilirlerdi. Eşlerin evlendikten sonra kadının soyadını kullanmaları üzerine, erkeğin kendi soyadını aile adının önüne eklemesi yasal olarak mümkün değildi. Konu İsviçre Federal Mahkemesi’nin önüne gitmiş ve Mahkeme aile soyadı önünde kendi soyadını kullanmak isteyen erkek eşin talebini reddetmiştir. Bunun üzerine konu AİHM’e taşınmış ve söz konusu düzenlemenin AİHS m. 14’te düzenlenen ayrımcılık yasağına ve m. 8’de düzenlenen özel hayatın korunmasına ilişkin insan haklarına aykırı olduğu iddia edilmiştir. İsviçre ise bu düzenleme ile aile birliğini koruma amacı güttüğünü ve gelenekler ile kopma yaşanmasının önüne geçmek için eşler arasında aile adının seçimine ilişkin mutlak bir eşitliğe rıza göstermediği savunmasını yapmıştır. Ancak AİHM bu davada, İsviçre’nin savunmasını kabul etmemiştir.50 Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin (78) 37 sayılı ve 27 Eylül 1978 tarihli Medeni Hukukta Eşlerin Eşitliğine İlişkin Kararı m. 6’da Avrupa Konseyi aile adı ile ilgili üye ülkelere çeşitli önerilerde bulunmuştur. Bu karara göre eş, diğer eş ile anlaşarak özellikle eşlerden birinin soyadının ya da eşlerin soyadlarının birleşiminin veyahut eşlerin soyadlarından farklı bir adın, aile adı olarak seçilmesi; eşlerin her bi49 Bkz. (https://hudoc.echr.coe.int/eng#{%22itemid%22:[%22001-57865%22]} Erişim Tarihi:10.03.2022). 50 Ayrıntılı bilgi için bkz. Heinz Hausheer/Ruth Reusser/Thomas Geiser, “Die Wirkungen der Ehe im allgemeinen Art. 159-180 ZGB Schweizerisches Zivilgesetzbuch Das Familienrecht Das Eherecht” Heinz Hausheer (ed.) BK- Berner Kommentar Band/Nr II/1/2, Stämpfli Verlag, AG 1999 s. 107 (https://www.swisslex.ch/de/biblio/commentaries Erişim Tarihi:12.03.2022). Nitekim İMK’nda 30.09.2011 tarihinde aile adına ilişkin yeni bir düzenleme yapılmış ve 01.01.2013 tarihinde İMK m. 160 yürürlüğe girmiştir. Yapılan düzenlemeye göre, eşler kendi bekârlık soyadlarını kullanabilecekleri gibi, kadının veya erkeğin bekârlık soyadını aile soyadı olarak belirleyebilirler. Ayrıntılı bilgi için bkz. Ursula Schmid, “ZGB Kommentar, Schweizerisches Zivilgesetzbuch” Jolanta Kren Kostkiewicz, Stephan Wolf, Marc Amstutz, Roland Fankhauser (edr.) OFK- Orell Füssli Kommentar (Navigator.ch), Orell Füssli Verlag AG 2016, s. 310 vd. (https://www.swisslex. ch/de/biblio/commentaries Erişim Tarihi:30.12.2021).; Ergene, s.150 vd.; Beşir Acabey, “Türk Hukukunda Aile Adı”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, İzmir 2017, C. 19 (Özel Sayı), s. 501.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1