82 7Uk &H]a +XkXkXnda +LOHnLn $nOaşÕOÕş BLoLPOHUL YH Ba]Õ (kRnRPLk 6XoOaUa <anVÕPaVÕ Ceza ve güvenlik tedbirleri, temel hak ve özgürlüklere büyük bir müdahale olduğu için, ancak üstün bir kamusal yararın korunması amacıyla bunlara başvurulmalıdır.81 Bir fiil suç sayılırken ortaya çıkan ya da çıkması muhtemel zarar veya tehlikenin ağırlığına bakılır. Buna göre, ceza hukukunda hile, özel hukuktan daha zor oluşmalıdır ve bu nedenle ancak özel hukuk yaptırımlarını aşacak nitelikteki hareketlerin, hile kabul edilerek ceza hukuku alanına girmesi gerekir. Netice bağlamında değerlendirildiğinde kişinin, hilesi nedeniyle verdiği zararı gidermekle mükellef olacağı ve hak sahibinin zararının özel hukuk davasıyla karşılanacağı unutulmamalıdır. Bundan ayrı olarak, kişiye bir de cezai dava açılması için, kamu düzeninin, ceza hukukunu devreye sokmayı gerektirecek düzeyde bozulmuş olması gerekir. Bu oluşmadığı takdirde özel hukuk kurallarının uygulanması yeterlidir. Bununla birlikte, belirtmek gerekir ki hile yalnızca ekonomik yönü bulunan bir kavram değildir. Bu nedenle hile ile işlenen suça verilecek karşılık konusunda, suçun yalnızca ekonomik boyutu düşünülmemelidir. Salt bu boyut düşünüldüğünde işlenen suçun, ekonomik olması nedeniyle mutlaka ekonomik cezayla müeyyidelendirilmesi gerektiği anlayışı savunulabilmektedir. Bu düşünce de hakkaniyetli değildir.82 Bu nedenle ekonomik suçlarda hile konusunda hilenin niteliğine bakılmalı, özel hukuk yaptırımlarını aşacak nitelikte bir hile ve zarar olması halinde ceza hukuku kuralları uygulanmalı ancak ceza hukuku boyutunda da hileli suç, tehlikeliliğinden bağımsız olarak yalnızca ekonomik boyutu bağlamında ekonomik ceza yaptırıma tabi kılınmamalıdır. C. SOYUT/BASİT YALAN Cezai hile ve hukuki hile ayrımına ilişkin yukarıda ele alınan tartışmalar günümüz doktrininde, soyut yalanın hile oluşturup oluşturmadığına yönelik benzer bir çizgide devam etmektedir.83 Zira cezai 81 Yenidünya, Sermaye Piyasası Kanununda Düzenlenen Suç ve Kabahatlere İlişkin Genel Prensipler, s. 86. 82 Türkan Yalçın Sancar, “Ekonomik Suç Gerçekliği Karşısında Ekonomik Suça Ekonomik Ceza Söylemi”, Çekler Hakkındaki 3167 sayılı Kanun’la İlgili Adalet Bakanlığı Taslağı ve Karşı Görüşler Sempozyumu, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yay., Ankara 2002, s. 15-16. 83 Ekici Şahin, Dolandırıcılık Suçu Türk ve Alman Ceza Hukukuna İlişkin Karşılaştırmalı Bir İnceleme, s. 210.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1