Türkiye Barolar Birliği Dergisi 163.Sayı

83 7BB 'HUJLVL *|koH 6(5ø0 hile-hukuki hile ayrımının ortadan kalkması, soyut yalanın ve/veya basit hileli davranışların dahi ceza hukuku alanına girmesine sebebiyet verirken; bu ayrımın devam etmesi, cezalandırıcı hilenin ve yalanın belirli bir ağırlığa ulaşıyor olmasını gerektirmektedir.84 Bu anlamda yalanın niteliği, hileli suçun oluşup oluşmadığı noktasında hayati önem taşımaktadır. Dolayısıyla, soyut yalan konusunda çeşitli tartışmalar yapılagelmektedir. Doktrinde bir görüş,85 bir kişinin, diğerini soyut yalanla aldatmasının ceza hukuku anlamında hile olmadığını; bunun, özel hukuk kurallarıyla çözülmesi gereken bir durum olduğunu kabul etmektedir. Buna göre, ceza hukukunu ilgilendiren anlamda hile kabul edilecek bir yalanın varlığından söz edilebilmesi için bu yalanın birtakım başka hareketlerle desteklenmesi, bir diğer deyişle, yukarıdaki kısımda açıklanan sahneye koyma kuramına uygun olması gerekmektedir. Bu yönde, kişinin küçük bir araştırmayla doğru olmadığını fark edeceği basit yalanların, hile kapsamına alınamayacağı; bireylerin, basit bir yalana hiç araştırma yapmaksızın inanmaması gerektiği86 kabul edilmektedir.87 Bir başka görüş,88 yalanın, hile sayılıp sayılmayacağına yönelik baştan, net bilgiler verilmesinin olanaksız olduğunu; herhangi bir olaydaki yalanın hile oluşturup oluşturmadığının somut olay içerisinde değerlendirilebileceğini kabul etmektedir. Bu görüş de yukarıdakine benzer şekilde, belli bir ağırlığa ulaşmamış basit yalanların hile oluşturmayacağını; somut olay şartları doğrultusunda, aldatılanı kandıramayacak nitelikte, belli bir ağırlığa ulaşmamış yalanların, elverişsiz hareket kapsamında suç oluşturmayacağını;89 yalanın, hile kabul edilebilmesi için, kişinin denetleme olanağını kırabilecek yoğunlukta 84 Toroslu, Ceza Hukuku Özel Kısım, s. 183; Soyaslan, Ceza Hukuku Özel Hükümler, s. 438. 85 Dönmezer, Kişilere ve Mala Karşı Cürümler, s. 452-453; Soyaslan, Ceza Hukuku Özel Hükümler, s. 438, 613. 86 Soyaslan, Ceza Hukuku Özel Hükümler, s. 438. 87 Centel/Zafer/Çakmut, Kişilere Karşı Suçlar C. I, s. 512; Gökhan Taneri/Gani Kamışlı, Dolandırıcılık – Sahtecilik – Güveni Kötüye Kullanma Suçları, Seçkin Yay., 1. baskı, Ankara 2019, s. 78, 82; Didar Özdemir, Edimin İfasına Fesat Karıştırma Suçu, Yetkin Yay., 1. baskı, Ankara 2017, s. 138. 88 Selçuk, Dolandırıcılık (Evrimi – Suç Genel Kuramı İçindeki Yeri), s. 110; Atalan, Dolandırıcılık, Sahtecilik ve Güveni Kötüye Kullanma Suçları Şerhi, s. 12. 89 Arslan, İhaleye Fesat Karıştırma Suçu, s. 134.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1