Türkiye Barolar Birliği Dergisi 164. Sayı

117 TBB Dergisi 2023 (164) M. Nedim BEKRİ 2.f. Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi Failin amacının tespitinde yukarıda gördüğümüz kriterleri ortaya koyan Yargıtay’ın, bu kriterlerle beraber “şüpheden sanık yararlanır” ilkesine de vurgu yaptığını görmekteyiz. Yargıtay, özünü “ceza davasında sanığın mahkumiyetine karar verilebilmesi açısından göz önünde bulundurulması gereken herhangi bir soruna ilişkin şüphenin, mutlak surette sanık yararına değerlendirilmesi” şeklinde tanımladığı söz konusu ilkenin, sadece dava konusu suçun işlenip işlenmediği, işlenmişse sanık tarafından işlenip işlenmediği ya da gerçekleştiriliş şekli hususunda herhangi bir şüphe belirmesi halinde değil “suç niteliğinin belirlenmesi bakımından da” geçerli olduğuna dikkat çekmektedir. Buna göre, toplanan delillerin bir kısmına dayanılıp diğer kısmı göz ardı edilerek oluşan kanaate veya herhangi bir ihtimale dayanılarak mahkumiyet hükmü kurulması mümkün olmayıp, mahkumiyetin kesin ve açık bir ispata dayanması, bu ispatın, hiçbir şüphe ya da başka türlü oluşa imkan vermemesi gerekmektedir. Yargıtay’a göre, “yüksek de olsa bir ihtimale dayanılarak sanığı cezalandırmak, ceza yargılamasının en önemli amacı olan gerçeğe ulaşmadan hüküm vermek anlamına gelecektir”.52 3. Ölçütlerin Uygulanması ve Sık Karşılaşılan Sorunlar Yargıtay kararları incelendiğinde, uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran failin amacının tespitine ilişkin ölçütlerden, failin hareketleri dışında hiçbirinin tek başına yeterli olmadığı ve tüm ölçütler ile delillerin somut olayın özelliklerine göre bir bütün olarak dikkate alınıp değerlendirilmesi gerektiği görülmektedir. Bu yaklaşımın, maddi gerçeğe ulaşılabilmesi ve kanun düzenlemesine de uygun şekilde adil bir hüküm kurulabilmesi için doğru bir yaklaşım olduğu, uygulamada sık karşılaşılan sorunların bu yaklaşımdan kaynaklanmadığı ifade edilmelidir. Açıklanan ölçütler ve bu ölçütlerin uygulanmalarına ilişkin kararlar ışığında uygulamada sık karşılaşılan sorunlara değinmek isabetli olacaktır. 52 Yargıtay CGK 19.02.2019, 2017/10-972 E.-2019/114 K.; 22.11.2018, 2017/10-723 E.- 2018/562 K. sayılı kararlar

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1