130 Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Ticareti Suçunda (TCK m. 188/3) Delillerin Toplanması ve ... 1. Hukuka Aykırı Arama ve Elkoymalar Sonucu Elde Edilen Deliller 1.a. Mevzuat ve Uygulamanın Genel Durumu Koruma tedbirleri olan arama ve elkoyma işlemlerinin temel hak ve özgürlüklere müdahale oluşturduğu açıktır. Bu itibarla, söz konusu işlemler Anayasa’da da düzenlenerek sınırları belirlenmiştir. Anayasa’nın 13. maddesinde, temel hak ve özgürlüklerin özlerine dokunulmaksızın, belli sebeplere bağlı olarak ve belli sınırlar dahilinde ancak kanunla sınırlanabileceği belirtildikten sonra “Özel hayatın gizliliği” başlıklı 20. maddenin ikinci fıkrasında, belirtilen sebeplere bağlı olarak, usulüne göre verilmiş hakim kararı olmadıkça ya da gecikmesinde sakınca bulunan hallerde de kanunla yetkili kılınmış merciin yazılı emri bulunmadıkça; kimsenin üstünün, özel kağıtlarının ve eşyasının aranamayacağı ve bunlara el konulamayacağı öngörülmüştür. Ayrıca, “Konut dokunulmazlığı” başlıklı 21. maddede de, belirtilen sebeplere bağlı olarak, usulüne göre verilmiş hakim kararı olmadıkça ya da gecikmesinde sakınca bulunan hallerde de kanunla yetkili kılınmış merciin yazılı emri bulunmadıkça; kimsenin konutuna girilemeyeceği, arama yapılamayacağı ve buradaki eşyaya el konulamayacağı düzenlenmiştir. CMK’da arama ve elkoyma 116 ve devamı maddelerde düzenlenmiştir. 116. maddede, yakalanabileceği veya suç delillerinin elde edilebileceği hususunda “makul şüphe” bulunduğu takdirde şüphelinin veya sanığın üstünün, eşyasının, konutunun, işyerinin veya ona ait diğer yerlerin aranabileceği düzenlenmiştir. “Arama kararı” başlıklı 119. maddenin birinci fıkrası ise “Hakim kararı üzerine veya gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde Cumhuriyet savcısının, Cumhuriyet savcısına ulaşılamadığı hallerde ise kolluk amirinin yazılı emri ile kolluk görevlileri arama yapabilirler. Ancak, konutta, işyerinde ve kamuya açık olmayan kapalı alanlarda arama, hâkim kararı veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcısının yazılı emri ile yapılabilir. Kolluk amirinin yazılı emri ile yapılan arama sonuçları Cumhuriyet Başsavcılığına derhal bildirilir” şeklindedir. Ayrıca, “Elkoyma kararını verme yetkisi” başlıklı 127. maddenin birinci fıkrasında, hakim kararı üzerine veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcısının, Cumhuriyet savcısına ulaşılamadığı hallerde ise kolluk amirinin yazılı emri ile kolluk görevli-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1