4 Çocuk Hakları Komitesine Bireysel Başvuru Usulü Üzerine Bir Değerlendirme içinde bireysel başvuru usulünü diğer mekanizmaların içindeki bireysel başvuru yollarından ayıran çocuğa duyarlı yöntemleri sıralamaya çalıştık. Kanaatimizce Çocuk Hakları Komitesine bireysel başvuruyu ayırıcı kalan en önemli hususu da söz konusu çocuğa duyarlı yaklaşım oluşturmaktadır. I. ÇOCUK HAKLARI SÖZLEŞMESİ VE DENETİM SİSTEMİNE GENEL BİR BAKIŞ A. GENEL OLARAK ÇOCUK HAKLARI SÖZLEŞMESİ 1989 tarihli ÇHS, pek çok açıdan yenilikler ve farklı bakış açıları getiren bir uluslararası Sözleşme’dir. Sözleşme’nin en önemli yönü çocuklara yönelik hak bazlı yaklaşımı ve çocukları hakların süjesi olarak kabul etmesidir. Çocuk haklarına ilişkin daha önce kabul edilen uluslararası metinlere bakıldığında, Milletler Cemiyeti nezdinde kabul edilen Çocuk Haklarına ilişkin Cenevre Bildirisi’nde (1924) o zamanın atmosferine uygun olarak çocukların haklarından ziyade, çocuğa karşı toplumun ödevlerine yer verilmişti. BM’nin kurulmasının ardından 1959 yılında ilan edilen Çocuk Hakları Bildirisi’nde (ÇHB) sınırlı olarak çocukların haklarına yer verilse de esas vurgu çocuğun korunması olmuştur. Söz konusu bildirilerde çocuğun özerkliği, görüşlerine öncelik tanınması ya da güçlendirilmesi söz konusu değildi.1 BM İnsan Hakları Evrensel Bildirisi’nde çocuğun yardım görme hakkı ve sosyal korumadan yararlanması (m. 25);2 BM Kişisel ve Siyasal Haklar Sözleşmesi’nde (KSHS) boşanma halinde çocuğun korunması, 1 Michael Freeman, “Introduction, Children’s Rights Past, Present and Future: Some Introductory Remarks” in: Freeman Michael (Ed.), The Future of Children’s Rights, Brill-2014, (Introduction), s. 4; Ayrıca bkz. Sherilyn C. Baxter “The Suggestions on the Rights of the Child: Why the United Nations’ Convention on the Rights of the Child is a Twenty-five Year Failure”, Journal of Global Justice and Public Policy, Y. 2015, V. 2, s. 93; Çocuk haklarının tarihsel gelişimi hakkında bkz. Jaap E. Doek, “The Human Rights of Children: An Introduction” in: Ursula KilkellyTon Liefaard (ed.), International Human Rights of Children, (The Human Rights), Netherlands-2019, s. 4 vd; Peri Uran, “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Yorumları Işığında 1982 Anayasası ile Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin Karşılaştırmalı İncelemesi”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Y.13, S. 26, Güz 2014/2, s. 97. 2 Kathleen Boumans, “Filling the Gaps: New Proposals For the Conventionon the Rights of a Child”, Syracuse Journal of International Law and Commerce, Y. 2015, Vol. 43: No. 1, s.193.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1