Türkiye Barolar Birliği Dergisi 164. Sayı

145 TBB Dergisi 2023 (164) M. Nedim BEKRİ 1.f. Konutlar ve İşyerleri ile Kapalı Alanlarda Arama Konutlar ve işyerleri ile kamuya açık olmayan kapalı alanlar, gerek önleme aramasına gerekse de PVSK’nın 4/A maddesindeki tedbirlere konu olmamaları nedeniyle, arama işlemleri açısından esasen tartışmalara pek konu olmamakla90 beraber, aramada hazır bulundurulması gereken kişilerin yokluğu hallerine ilişkin olarak daha önce bir tartışma bulunmaktaydı. CMK’nın 119/4. maddesi uyarınca, söz konusu yerlerde Cumhuriyet savcısı hazır olmaksızın arama yapılırken bulundurulması gereken o yer ihtiyar heyetinden veya komşulardan iki kişinin yokluğu halinde, elde edilen delillerin hukuka aykırı delil olarak kabul edilip edilmeyecekleri tartışmasına ilişkin olarak Yargıtay, “sırf arama sırasında şekle ilişkin bir koşul ihlal edildi diye aramanın hukuka aykırı sayılamayacağı, sadece bu nedenle, ele geçen delillerin hukuka aykırı biçimde elde edilmiş delil olarak nitelenemeyeceği,”, “her şekle aykırılığın aynı zamanda bir hak ihlaline de yol açacağı şeklindeki bir kabulün isabetli olmayacağı” yönünde değerlendirmeler yaparak, bu suretle elde edilen delilleri hukuka uygun olarak kabul etmekteyken,91 Anayasa Mahkemesi konuya ilişkin olarak adil yargılanma hakkının ihlali yönünde karar vermiştir. Anayasa Mahkemesi’nin 19.11.2014 tarihli söz konusu bireysel başvuru kararında, “koruma tedbiri niteliğindeki arama kararının icrasının hukuka aykırı şekilde gerçekleştirilmesi ile elde edilen delillerin tek ve belirleyici delil olarak kullanılmasının bir bütün olarak yargılamanın hakkaniyetini zedelediği ve aramanın icrasındaki ‘kanu90 “…ihbarda geçen adreste adli arama kararı veya yazılı arama emri bulunmaksızın yapılan aramada 168 paketçik halinde ve ayrıca naylon poşette toplam 75.7 gr eroin içeren madde, 172 gr esrar, 64 adet methadone etken maddesi içeren tablet ve hassas terazinin ele geçirildiği, … CMK’nın 119. maddesindeki; “Hakim kararı üzerine veya gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde Cumhuriyet savcısının, Cumhuriyet savcısına ulaşılamadığı hallerde ise kolluk amirinin yazılı emri ile kolluk görevlileri arama yapabilirler. Ancak, konutta, işyerinde ve kamuya açık olmayan kapalı alanlarda arama, hâkim kararı veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcısının yazılı emri ile yapılabilir. Kolluk amirinin yazılı emri ile yapılan arama sonuçları Cumhuriyet Başsavcılığına derhal bildirilir” şeklindeki düzenleme gereğince konutta hakim kararı üzerine veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcısının yazılı emri ile arama yapılabileceği, somut olayda CMK’nın 116-117 ve 119. maddelerine uygun şekilde “adli arama kararı” veya “yazılı adli arama emri” alınmadan yapılan arama neticesinde ele geçen maddelerin “suçun maddi konusu” ve “suçun delili” olarak hükme esas alınamayacağı gözetilerek”, Yargıtay 10. CD 27.05.2019, 2018/3065 E.-2019/3281 K. 91 Yargıtay CGK 26.06.2007, 2007/7-147 E.-2007/159 K.; 13.03.2012, 2011/8-278 E.- 2012/96 K. sayılı kararlar

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1