178 Bir Peçeleme Yöntemi Olarak Vakıf Üniversitelerine Yapılan Bağışların Kurumlar Vergisi ... Giriş Sosyal amaçlarla kurulan vakıfların tüzel kişilikleri itibarıyla ekonomik ve ticari yönü bulunmamaktadır. Bu nedenle, vakıfların tüzel kişilikleri itibarıyla kazanç elde etme ve üyelerine dağıtma gibi bir amaçları yoktur. Ancak vakıflar varoluş amaçlarına varabilmek için gerekli olan finansmanı temin etmek üzere iktisadi ve ticari işletme işletebilmektedirler. Vakıflara ait veya bağlı olarak organize olan ve tedavül ekonomisi içerisinde faaliyet gösteren bu tür işletmelerin kazanç elde etmek gibi bir amacı olmasa dahi “vakıflara ait iktisadi işletme” oluşmakta ve bu işletmeler nezdinde “kurumlar vergisi mükellefiyeti” doğmaktadır. Ticaret hukuku da amacına varmak için ticari bir işletme işleten vakıfları (vakıf tüzel kişiliği itibarıyla) tacir olarak kabul etmektedir. Vakıflar tarafından kurulan vakıf üniversiteleri eğitim faaliyetlerini yürütebilmek için gelire ihtiyaç duymaktadırlar. Bu nedenle, eğitim hizmetini bir ücret karşılığında piyasaya sunan söz konusu kurumlara ayrıca üçüncü kişiler de bağış yapabilmektedirler. Ancak, vakıf üniversitelerinin finansman kaynakları arasında bu kurumları kuran vakıflar tarafından yapılan transferler de yer almaktadır. Bu noktada, üçüncü kişiler tarafından vakıf üniversitesine yapılan bağışlar ile kurucu vakıf tarafından üniversiteye yapılan transferler arasındaki ince çizgi büyük önem arz etmektdir. Başka bir anlatımla, sorumluluk duygusu hissedilerek iyi niyetle vakıf üniversitesine yapılan bağışlar ile vergi kanunlarının etrafını dolanmak amacıyla (kötü niyetle) vakıf üniversitesine yapılan bağışlar arasındaki fark “peçeleme” kavramı ile ifade edilmektedir. Çalışmada, öncelikle, vakıflar ile vakıflara ait iktisadi işletmeler arasındaki ilişki kurumlar vergisi hukuku açısından ele alınmıştır. Daha sonra, vergi hukukuna özgü bir müessese olan peçeleme kavramının hukuki mahiyeti üzerinde durulmuştur. Son olarak da, vakfın iştirak ettiği sermaye şirketleri tarafından vakfa ait üniversiteye yapılan bağışların hangi koşullar altında peçeleme işlemi olarak kabul edileceği hususu uygulamalı olarak incelenmiştir. Söz konusu inceleme ve araştırmalar sonucunda tespit edilen eksikliklere ve bunlara ilişkin çözüm önerilerine de ayrıca yer verilmiştir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1