190 Bir Peçeleme Yöntemi Olarak Vakıf Üniversitelerine Yapılan Bağışların Kurumlar Vergisi ... bu düzenlemeyle “vergilendirmede maddi ve hukuki olguların gerçek mahiyeti ve oluş şeklinin esas alınacağı ilkesi” hükme bağlanmıştır. Bu hüküm, vergi uygulamalarında her şeyden önce olayın gösterildiği şekilde değil, gerçek yönüyle ele alınması ve buna göre işlem yapılması gereğini belirtmektedir.44 Ekonomik yaklaşım ilkesi, somut maddi olayın ya da teknik ifadesiyle vergiyi doğuran olayın büründüğü formun (hukuki biçimin) ötesine geçilerek iktisadi özüne inilmesini ve vergilendirmenin bu öze uygun olarak yapılmasını öngörür.45 Vergi hukukunun konu aldığı işlemler (vergiyi doğuran olay) esas itibarıyla özel hukuk alanında gerçekleşmektedir. Başka bir anlatımla, vergi hukuku özel hukuk alanında gerçekleşen bir kısım iş ve işlemlere vergilendirme açısından bazı sonuçlar bağlamaktadır.46 İşte, vergi ödevlileri kendi lehine ve idarenin aleyhine sonuçlar doğuracak şekilde (piyasada özel hukuk ilişkileriyle gerçekleşen) vergiyi doğuran olayın üzerini peçeli işlemler kullanarak örtmeye çalışırlar. Ödevlilerin vergi kaçırmak amacıyla özel hukuk biçimlerini olağan sayılmayacak şekilde kötü kullanmalarına “peçeleme”, bu eylemi esas alan işleme “peçeleme işlemi47” ve bu amaca yönelik sözleşmelere de “peçeleme sözleşmesi48” denir. Kısaca, peçeleme vergisel çıkar sağlanmak üzere özel hukuk düzenlemelerinin kötüye kullanılması yoluyla vergi kanunlarının etrafından/çevresinden dolanılmasıdır.49 Bu nedenle, vergi ödevlilerinin peçeleme işlemine başvurması kanuna karşı hilenin özel bir türü olarak kabul edilmektedir.50 Kanuna karşı hile ise, hiçbir hukuk sisteminde (hukukun genel ilkeleri, kamu düzeni, hakkaniyet vb. gerekçelerle) hoşgörüyle karşılanmaz ve yaptırım uygulanır. Vergi hukukunda da peçeleme işlemini oluşturan fiili (gerçekleşen) olay yerine varsayımsal olayın ikame edilmesi, anayasal vergileme ilkelerinin zorunlu bir sonucudur. Bu durum, vergi hukukunun geliştirdiği kendini savunmaya yönelik bir mekanizma olarak da değerlendirilebilir.51 44 2365 sayılı Kanun Gerekçesi, https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/Tutanak/ MGK_/d01/c002/mgk_01002028ss0084.pdf, (01.09.2022). 45 Akkaya, s. 78. 46 Yusuf Ziya Taşkan, Vergi Hukuku, 3. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2020, s. 89. 47 Şenyüz vd., s. 72. 48 Mustafa Ali Sarılı, Türk Vergi Hukuku, Hermes Ofset, Ankara, 2020, s. 41. 49 Oktar, s. 64. 50 Kaneti vd., s. 70. 51 Akkaya, s. 102.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1