191 TBB Dergisi 2023 (164) Zübeyir BAKMAZ / Memduh DURSUN Ekonomik yaklaşım esas olarak peçeleme işlem ve sözleşmelerinin ortaya çıkarılmasında kullanılmaktadır.52 Ekonomik yaklaşımla, olağan ve gerçek ilişkilere göre şekillenen ancak peçeli işlemlerle üzeri örtülen vergisel sonuçlar ortaya çıkartılır.53 İdare ve yargı organları peçeleme sonucuna ekonomik yaklaşım ile varırlar.54 Peçelemede (ekonomik) yorum yolu ile ekonomik gerçeklik saptanarak görünüşteki hukuki biçime itibar edilmez.55 Özel hukuk biçimlerinin ustaca kullanımıyla vergi borcunun azaltılması eylemi “vergi peçelemesi” veya “vergide kaçamak” olarak da isimlendirilmektedir.56 Doktrinde “peçeleme işlemi” kavramıyla eş anlamlı olarak “perdeleme işlemi” deyimi de kullanılmaktadır.57 Peçeleme sözleşmesi vergi hukukuna has bir kavram olup, doğrudan vergiyi doğuran olayı dolanmayı veya azaltmayı amaçlar.58 Peçeleme vergiyi dolanma amacıyla yapılan özel hukuk işlemidir. Mevzuatımızda peçeleme kavramına ve peçeleme sözleşmelerine ismen veya kavramolarak yer verilmemiş olup, kavram literatür tarafından üretilmiştir.59 Çünkü, peçeleme sözleşmeleri ve vergisel sonuçlarıyla ilgili genel bir düzenleme VUK’da yer almamaktadır. Ancak, uygulama, içtihat ve doktrinde peçeleme ve peçelemeye bağlanan vergisel sonuçlar VUK’un 3/B-1 maddesi hükmüne dayandırılmaktadır.60 Kanun koyucunun VUK’un 3/B maddesine ilişkin madde gerekçesinde “vergiye tabi gelir ve işlemlerin, kanunların açık ve müsamahalı bulunduğu imkânlardan faydalanılmak suretiyle gizlenildiğinin ve vergiye tabi değilmiş gibi gösterildiğinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır”61 açıklamalarına yer vermesi söz konusu genel kabule sebebiyet vermiştir. Gerekçede kullanılan “…kanunların açık ve müsamahalı bulunduğu imkânlardan faydalanılmak suretiyle…vergiye 52 Oktar, s. 64. 53 Şenyüz vd., s. 72. 54 Öncel vd., s. 27. 55 Öncel vd., s. 29. 56 Salih Şanver, İşletme Vergiciliği ve Türk Vergi Sistemi, Başaran Matbaası, İstanbul, 1968, s. 123,124. 57 Kaneti vd., s. 70. 58 Doğan Şenyüz, Vergi Hukuku Açısından Özel Hukuk Sözleşmeleri, Yaklaşım Yayınları, Ankara, 2002, (Sözleşme), s. 87. 59 Şenyüz vd., s. 72. 60 Akkaya, s. 106. 61 ht tps ://www5. tbmm.gov. tr/tutanaklar/Tutanak/MGK_/d01/c002/ mgk_01002028ss0084.pdf, (01.09.2022).
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1