Türkiye Barolar Birliği Dergisi 164. Sayı

193 TBB Dergisi 2023 (164) Zübeyir BAKMAZ / Memduh DURSUN Peçeleme işlemini (salt vergi kaçırmaya yönelen iradenin varlığını) ispat yükü kural olarak idareye aittir. Vergi yargısı organı da re’sen araştırma ilkesi çerçevesinde delilleri araştıracaktır.68 Vergilendirmede gerçek durumun ortaya konulması idareye düşen bir yüktür. İdare gerçek durumu maddi ve somut delillerle ortaya koymak zorundadır.69 Vergi idaresi, taraflarca seçilen sözleşmeye (hukuki biçime) doğal ve olağan kullanımı dışında başvurulduğunu, taraflarca tercih edilen hukuki işlemin “iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymadığını veya işin esasına göre normal ve mutad olmadığını” maddi ve somut delillerle ispatlamak zorundadır. Peçelemenin varlığı saptandığında, taraflarca seçilen ölçüsüz işlem yerine ikame edilen varsayımsal ölçülü işlem (gerçekleşen işlem yerine varsayımsal işlemin ikame edilmesi kuralı) vergilemede esas tutulacaktır.70 Başka bir anlatımla, peçeleme işlemiyle ulaşılmak istenen iktisadi sonuç vergi kanununun kapsamındaki doğal ve olağan olarak başvurulması gereken işlemle elde edilmiş olsaydı ne yolda vergilendirilecek idiyse, peçeleme işlemi de o şekilde vergilendirilir.71 Öte yandan, peçeleme sözleşmesinde kullanılan hukuki biçim görünüşteki şekliyle taraflarca istenilmiştir. Özel hukuk açısından geçerli olan hukuki biçim vergi kanununu dolanmak, onun hükümlerini bertaraf etmek için seçilmiştir.72 Ortaya konulan irade (işlem, sözleşme) ile ortaya konulmak istenen irade (işlem, sözleşme) aynıdır.73 Bu nedenle, peçeleme işleminde görünürdeki işlemden başka bir işlem yoktur. Peçeleme kastıyla yapılan görünürdeki hukuki işlem, aynı zamanda taraflarca kabul edilen işlemdir.74 Özel hukuk açısından tamamen gerçek ve geçerli olan peçeleme sözleşmeleri sadece vergi hukuku açısından geçersiz olmaktadır.75 Bu itibarla, taraflar peçeli sözleşmenin yalnız şeklini değil, içeriğini dahi yerine getiriyor olabilirler. Ancak, vergi hukuku, vergiyi azaltmaya yönelmiş olan peçeli sözleşmeyi tanımamaktadır.76 68 Öncel vd., s. 27. 69 Şenyüz, Sözleşme, s. 28. 70 Akkaya, s. 101. 71 Kaneti vd., s. 72. 72 Öncel vd., s. 29. 73 Şenyüz, Sözleşme, s. 87. 74 Osman Pehlivan, Vergi Hukuku, Celepler Matbaacılık, Trabzon, 2020, s. 45. 75 Sarılı, s. 42. 76 Şanver, s. 124.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1