219 TBB Dergisi 2023 (164) Aras ÖZKAN Bu teorilerden filozofların da hararetli tartışmalarına neden olanlarından biri de Kişilik/Şahsiyet Hakları Teorisidir. Bu teoriye göre bir eşyayı, ürünü, eseri ortaya koyan kişi ile bu neviler arasında sıkı bir bağ olduğu kabul edilir. Özellikle Immanuel Kant’ın, kitaplarının hukuka aykırı olarak çoğaltılması bu teorinin kapsamlı bir şekilde geliştirilmesinde önemli rol oynamıştır.54 Kant’a göre bir kitabın maddi yönüyle, onun yazarının hitabını kapsayan içeriğini birbirinden ayırt etmek gerekir. Yazarının onayı olmadan eserleri çoğaltılıp yayımlanırsa, kendi rızası dışında halka arz edilmiş olunur.55 Teorilere konu olan fikri haklar en genel tabiriyle bilgi, emek, yaratıcılık gibi unsurlarla ortaya konan ürünler üzerinde sağlanan haklarıdır. Fikri ürünler ise, sahip olunan zekâ ve akıl ile ortaya konulan ve gayrı maddi ürünler56 veya fikri emek ve çalışma sonucu ortaya konan neticeler57 olarak tanımlanmaktadır. Fikri ürün, onu meydana getiren tarafından düşünce aleminden dış dünyaya açıklandığı zaman hukukun ilgi alanına girmektedir.58 Fikri ürünler, Türk Medeni Kanunu özelinde korunan bir ürün olmayıp, eserin sahibine ayni hak dışında soyut nitelikte haklar sağlayan ürünlerdir.59 Belli bir nitelik ortaya konarak üretilen ürünler ve bu ürünler üzerinde sağlanan hukuki koruma, Türk hukuk sistemimizde 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (Kanun veya FSEK) ile sağlanmaktadır. Kanun’un asıl amacı, yukarıda tanımı yapılan fikri ürünlerin ve bu ürünü meydana getiren eser sahiplerinin yaratıcı yönünün yani fikri haklarının korunması ve kapsamı yaratıcının eser üzerindeki mali ve manevi hakkının hukuk kalkanı altına alınmasıdır. Aslında bu kanun kapsamında korunacak eserler için gayrı maddi tanımı yapılsa da bu tanımın dar anlamda yorumlanmaması gerekir. Keza bir ressamın tablosu üzerindeki mülkiyet hakkını koruma görevi eşya hukuku alanına girerken, o tablonun yaratılma ve fikir anlamında korunması fikir ve sanat eserleri hukukunun konusudur. 54 Öztan, sf. 31. 55 Savaş Bozbel “Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku”, Oniki Levha Yayıncılık, İstanbul 2012, sf.26. 56 Ünal Tekinalp, “Fikri Mülkiyet Hukuku”, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2012, sf.5. 57 Bozbel, sf. 1. 58 Bozbel, sf. 2. 59 Levent Yavuz/Türkay Alıcı/Fethi Merdivan, “Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Yorumu”, Seçkin Yayınevi, Ankara 2013, sf. 46.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1