Türkiye Barolar Birliği Dergisi 164. Sayı

223 TBB Dergisi 2023 (164) Aras ÖZKAN dolayı örneğin bir bilgisayar tercümesinin eser olarak nitelendirilemeyeceği söylenmektedir.79 Fakat bu düşünceler tahmin edilemeyecek şekilde ilerleyen teknolojik gelişmeler ve yapay zekâ ürünlerin ürettiği ürünler karşısında çağının gerisinde kalmıştır. 2. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda Belirlenen Eser Grupları İçerisinde Yer Almak Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 1. maddesinde eser kavramı açıklanırken, devam eden maddelerde hangi mahsul gruplarından olan ürünlerin hukuken eser sayılacağı numerus clasus olarak belirtilmiştir. Başka bir ifadeyle kanunda işaret edilen gruplar dışında ayrı bir tür belirlenemez.80 Sınırlı sayıda belirtilmiş olmasına rağmen ürün gruplarının içerikleri detaylı şekilde ele alınmış ve neredeyse boşluk bırakılmamıştır.81 İlim ve edebiyat eserleri içerisine bilgisayar programları, yazılımları, fikir aşamasında kalmamak koşuluyla bunların hazırlık aşamaları da dahil edilmiştir. 3. Dışarıya Karşı Algılanabilir Olmak Bir ürünün hukuken eser olarak kabul edilebilmesi için bir tip, yapı şeklinde olması gerekmektedir. Bu şeklin cismani bir varlık olması gerekmez. Yargıtay bu konuda, bir eserin sadece fikir aşamasında kalması halinde, eser niteliği kazanmayacağını belirtmektedir.82 Bu bakımdan, herhangi bir ürünün sadece düşünülmesi, fikir aşamasında kalması, ortaya şekli anlamda bir içerik koyulamaması halinde eser kavramından söz edilemeyeceği gibi hukuki bir korumadan da bahsedilemez. Örneğin, bir sinema filmini eser olarak kabul edebilmek için, birbirini anlamlı takip eden ve algılanabilir görüntülerin birbiri ardına sıralanması gerektiği söylenebilir.83 Fakat bu anlamdan şekli yapı79 İnsanın sahip olduğu aklı ve zekâsı tanımıyla Ünal Tekinalp, “Fikri Mülkiyet Hukuku” sf.5, bkz; Öztan, sf. 82 “Sahibinin kelimesinden çıkarılacak ilk sonuç üzerinde duralım: Fikir ve sanat mahsulü bir insan tarafından yaratılacaktır. Herhangi bir makine veya cihazın kendiliğinden bir eser yaratması mümkün değildir”. 80 Bozbel, sf. 38. 81 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu fikir ve sanat eserlerinin çeşitlerini 2. madde ve 8. madde arasında belirtmiştir. 82 Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, 01.07.197 tarihli 1976/5913 Esas ve 1977/7617 Karar sayılı kararı 83 Kaynak Balta, sf. 222.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1