226 Yapay Zekâ Tarafından Üretilen Fikir ve Sanat Ürünlerinin Korunması Türk Medeni Kanun anlamında gerçek ve tüzel kişiler dışında herhangi bir kişilik modeli öngörülmemiştir. Görüldüğü gibi hukuk sistemimiz, insanlar dışında varlıklara da kişilik atfetmiş93, öngördüğü bu kişilik türlerinde zekâ gibi bilişsel bir yetenek aramamış ve kişilik haklarının sınırlarını çizmiştir. Gerçek kişiler, herhangi bir şarta ve sınırlamaya bağlı olmaksızın, yalnızca insan olmalarından dolayı hak ehliyetine sahiptir.94 Bu bakımdan insanların da hak sahibi olabilme koşulları arasında, zekâ95 ve bu zekâya bağlı olarak hareket edebilme yeteneği de aranmamaktadır. Kanunumuzda yer alan bu düzenlemeler ışığında yapay zekâ teknolojilerinin herhangi bir kişiliği olmadığı açıktır. Yapay zekâlara hukuki anlamda bir kişilik tanınması için bu durumun detaylı şekilde tartışılması gerekmektedir. Öğretide özellikle bu konuda çalışma yapan yazarlardan bazıları öneri olarak, öncelikle konunun anayasal olarak ele alınması gerektiğini, yapay zekâlı varlıklara hukuki statü tanınmasının ardından temel hak ve hürriyetlerinin açıkça düzenlenmesi gerektiğini savunmaktadır. Buna ek olarak da kişiler hukuku özelinde kanunda en azından “Yapay Zekâlı Varlıklar” benzeri bir babın düzenlenip, yapay zekâ teknolojilerinin kişiliğine ilişkin hükümlerin, medeni kanun anlamında ele alınması gerektiğini belirtmektedir.96 Keza yapay zekâ teknolojilerine yönelik hukuki statü belirlenmesi; sorumluluk, sorumluluğun kapsamı ve konumuz özelinde fikri mülkiyet hakkının korunmasını da doğrudan etkileyecektir.97 Durum bu olmakla beraber yapay zekâ teknolojilerinin hukuki statüsünün belirlenmesi adına bazı teoriler mevcuttur. Çalışmanın devam eden kısmında yapay zekâ teknolojilerine atfedilen teoriler ele alınacaktır. 93 Kara Kılıçarslan, sf. 372. 94 Her ne kadar şarta bağlı olmadığı ifade edilse bile, kanunların öngördüğü bazı durumlarda hak ehliyetinin kısıtlanması söz konusu olabilmektedir. TMK’nın 132. maddesinde düzenlenen ve kadının önceki evliliğinin bitmesinden itibaren 300 gün geçmedikçe evlenememesi bu duruma örnek gösterilebilir. 95 Gizem Özkan Şahin, Çağatay Şahin “Yapay Zekalı Varlıklara Elektronik Kişilik Modeli Tanınmasına İlişkin Eurobotics Raporu ve Fikri Mülkiyet Sorunu Bağlamında Meseleye Yaklaşım”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.13, S.1, 2022, sf. 116. 96 Murat Volkan Dülger, “Yapay Zekalı Varlıkların Hukuk Dünyasına Yansıması: Bu Varlıkların Hukuki Statüleri Nasıl Belirlenmeli?”, İstanbul 2021, sf.8-9 (Açık Erişim: https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3792253). 97 Pınar Bacaksız, Yağmur Sümer, “Robotlar, Yapay Zekâ ve Ceza Hukuku”, Adalet Yayınevi, Ankara 2021, sf.135.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1