Türkiye Barolar Birliği Dergisi 164. Sayı

255 TBB Dergisi 2023 (164) M. Serhat SARISÖZEN olarak değerlendirecektir. Burada HMK m.262’de düzenlenen ve tanığın övülemeyeceği ve tahkir edilemeyeceğine ilişkin kuralın mutlak şekilde uygulanmasında bir tereddüt yoktur. Buna karşın vekillerin, uygun sorgulama teknikleriyle tanığın ilgisiz beyanda bulunması durumunda, onu sorulan soruya cevap vermeye teşvik etmeleri bağlamındaki girişimine ise dikkatle yaklaşılması ve her durumda vekile müdahale edilmemesi yerinde olacaktır. Anglo-Amerikan Hukukunda avukatlar, kendi tanıklarını sorgu için hazırlar.55 Sorgulamayı yapacak avukat tanığını sadece doğrudan sorgu için değil, doğrudan sorgudan sonra yapılacak çapraz sorgu için de hazırladıktan sonra mahkemede dinletmelidir.56 Tanıkların hazırlanması, gerçek delil kuvvetinin ortaya çıkarılmasını sağlayabileceği gibi, mahkemenin zaman kaybının da önüne geçecektir.57 Sonuç itibariyle, doğrudan sorgunun başarıya ulaşması için; tanığın, özgürce ifade vermesine engel olmadan, onu kontrol etmek gerekir. Bu kontrole avukat iyi bir hazırlık süreci sonucunda ulaşacaktır. Sungurtekin Özkan’a göre, tanıklarla mahkeme dışında temasa geçme yasağı tanığın avukatça etkilenmesini ve bu suretle gördüğü, algıladığı hususlarla ilgili objektif olmayan veya tamamıyla yanlış bir ifade vermeye teşvik edilmesini, kandırılmasını önlemeyi amaçlar.58 Tanıklara sorular yöneltmek hâkimin işidir ve bu iş usul kanunlarında öngörüldüğü gibi yapılır.59 Yazara göre, bu yasağa aykırı hareket edildiği takdirde TCK’nin “bir olayla ilgili olarak başlatılan soruşturma veya kovuşturma kesin hükümle sonuçlanıncaya kadar savcı, hâkim, mahkeme, bilirkişi veya tanıkları etkilemek amacıyla alenen sözlü veya yazılı beyanda bulunan kişinin” cezalandırılacağı yönündeki 288.maddesi uygulanır.60 Bu başlıkta anlatılan Meslek Kuralları’ndaki hüküm değişmeden ya da tümüyle kaldırılmadan avukatların sorgulamaya hazırlanması müvekkiliyle görüşme, dosyadaki beyanları ve delilleri incelemesi şeklinde 55 Nicholas Herman, North Carolina Civil Trial Practice, New York 2012, s. 82. 56 John Nicholas Iannuzzi, Handbook of Cross Examination: The Mosaic Art, Third Edition, United States 2011, s. 135. 57 Ertanhan, s. 221. 58 Sungurtekin Özkan, Avukatlık Hukuku, s. 277; Ayrıca bkz. Ertanhan, s. 221. 59 Ertanhan, s. 221. 60 Sungurtekin Özkan, Avukatlık Hukuku, s. 277.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1